Cornelis van Aerssen van Sommelsdijck

Cornelis van Aerssen, heer van Sommelsdijck, Bommel, de Plaat, Spijck was de oprichter van de Sociëteit van Suriname, die verantwoordelijk werd voor de exploitatie van de kolonie en zodoende betrokken was bij de Nederlandse slavenhandel. Op Suriname zou hij zijn gewelddadige dood vinden.  

Cornelis van Aerssen van Sommelsdijck groeide op in Den Haag als een van de zestien kinderen van een zeer vermogende en streng gereformeerde regentenfamilie. Het gezin woonde in een imposant huis aan het Lange Voorhout. Zijn vader François was goed bevriend met Willem II en steunde hem in 1650 bij diens mislukte aanval op de stad Amsterdam. Cornelis werd als jongeling aan het hof van de prins geplaatst.

Haagse kringen

In het Rampjaar 1672, waarin de strijd tussen de aanhangers van de nieuwe prins van Oranje Willem III en zijn tegenstanders (Staatsgezinden) weer tot een hoogtepunt kwam, wist Van Aerssen niet goed of hij als kolonel der cavalerie de prins zou moeten blijven steunen. Een aantal jaren later stond hij weer op goede voet met de prins en zou hij ambassadeur worden aan het Franse hof. Omdat Van Aerssen eiste in de Ridderschap te worden opgenomen, wat niet gebeurde, sloeg hij de ambassadeursfunctie af. 

Sociëteit van Suriname

Geïrriteerd en teleurgesteld wende Cornelis van Aerssen zich van de Haagse kringen af. Hij wilde iets tot stand brengen en bemoeide zich met de oprichting van de Sociëteit van Suriname, die verantwoordelijk werd voor de exploitatie van de kolonie. Voor 86.666 gulden kocht Van Aerssen een derde part in de Sociëteit en liet zich door de andere deelhebbers - de West-Indische Compagnie en de stad Amsterdam - tot onbezoldigd gouverneur van Suriname verkiezen.

Gouverneur in Paramaribo

In 1683 verscheepte hij zich vervolgens naar Paramaribo. Onder zijn bestuur kwam een goed afwateringssysteem tot stand, waardoor ook de lager gelegen gronden beplant konden worden. Van Aerssen liet dijken bouwen en sluizen aanbrengen. Hij bracht deze techniek voor het eerst in praktijk op een suikerplantage in de buurt van Paramaribo, waartoe onder meer een bestaande kreek, later Van Sommelsdijckkreek genoemd, uitgediept werd. Dit graafwerk werd gedaan door militairen en veroordeelde misdadigers uit het tuchthuis van Amsterdam.

Vermoord

Een aantal van die soldaten vond in 1688 dat zij bij hun harde arbeid aan het Fort Zeelandia niet genoeg te eten en te drinken kregen. Ze brachten een bezoek aan de gouverneur en eisten betere voeding en minder werk. Deze actie viel bij Van Aerssen niet in goede aarde. Hij trok zijn degen om de soldaten weg te jagen, maar de opstandelingen waren hem voor; hij werd ter plekke vermoord. De familie wilde vervolgens van het aandeel in de Sociëteit van Suriname af, maar dat lukte pas in 1770.

Functie / titel:
Gouverneur van de Sociëteit van Suriname
Sekse:
Man

Tags

Do culture your way

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Total votes: 0