Lilith – Under My Skin in CODA Museum
Humoristische of absurde ensceneringen, provocerend naakt en emotionele, soms pijnlijke, zelfportretten. Lilith, pseudoniem van Henriëtte van Gasteren (Sevenum, 1964), fotografeert zichzelf om zo thema’s als vrijheid, identiteit en gelijkheid te onderzoeken.
Wie is zij? Wie is zij in relatie tot anderen en haar omgeving? In een zoektocht naar ultieme kwetsbaarheid geeft zij zichzelf letterlijk en figuurlijk bloot. Tegelijkertijd blijft de vraag bestaan of het beeld dat de beschouwer van haar heeft ook overeenkomt met de werkelijkheid
Waarom slikken vrouwen alles?
Lilith – Under My Skin toont vier fotoseries en vier video’s die zij in de afgelopen jaren maakte. Voor de serie Intrauterine fotografeerde zij in bad met haar mobiele telefoon. De titel verwijst naar het bad als baarmoeder: een plek van behaaglijke warmte en veiligheid. Maar waar de baarmoeder het kind juist beschermt tegen de buitenwereld, kiest Lilith ervoor de plek openbaar te maken waardoor de grens tussen publiek en privé verdwijnt.
Woman is the pig of the world, vrij naar Woman is the nigger of the world van john Lennon, is misschien wel haar meest intieme serie. Aan de basis staat de verhouding tussen man en vrouw, persoonlijke (liefdes)geschiedenis, ongelijke machtsverhoudingen en de manier waarop vrouwen behandeld worden door mannen.
Met deze serie vraagt Lilith zich af waarom vrouwen vrijwel alles slikken. De analogie met het varken – een intelligente alleseter – schuwt ze daarbij niet. Na zelf meermaals gekwetst te zijn besluit ze haar verdriet, woede, onzekerheid maar ook haar trots en vastberadenheid te tonen.
A house is not a home
Lilith gebruikte haar eigen huis als achtergrond voor haar zelfportretten. Een huis laat ten slotte zien wie we zijn. In 2012 vroeg zij ook onbekenden hun huis open te stellen voor haar serie A house is not a home. Tientallen gaven gehoor aan haar oproep. Lilith legde zichzelf vast terwijl ze inspeelde op dat wat ze aantrof in de voor haar onbekende omgeving.
Waar Lilith in eerder werk uitsluitend zichzelf portretteerde, koos ze voor haar meest recente serie Bit Player voor een andere aanpak. Aanleiding was de kritiek die een priester op haar werk uitte. Lilith nodigde hem uit om haar foto’s te bekijken en te bespreken. Er ontstond niet alleen een wederzijdse waardering maar ook het idee gezamenlijk een portret te maken.
Die foto was het startpunt van een serie waarin Lilith figurant is. Vrienden, bekenden en familie spelen de hoofdrol. Door te zien wie zij zijn, leren we ook Lilith beter kennen. De foto’s roepen daarbij de vraag op of de mens een product is van zijn omgeving of dat hij werkelijk vrij is. Een selectie uit Bit Player is te zien in Under my skin.
Daarnaast wordt er in de tentoonstelling een aantal video’s en stopmotions getoond die de veelzijdigheid van Lilith’s oeuvre onderstrepen.
Sequences
Het CODA Museum presenteert Under my skin in combinatie met Sequences, een bloemlezing uit eigen collectie van het werk van Michel Szulc-Krzyzanowski (Oosterhout, 1949). Als een van de grondleggers van de zwart-wit sequentiefotografie was hij zeer succesvol. Na ruim vijftien jaar koos hij echter een andere vorm omdat de sequentiefotografie hem geen nieuwe inzichten meer bracht.
Sinds 2016 maakt hij echter weer sequenties. Ditmaal in kleur. De tentoonstelling in CODA laat een aantal sequenties uit de jaren ’70 zien waarmee Kryzanowski wereldfaam verwierf.
Beide tentoonstellingen in het CODA Museum worden op zondag 29 januari, 14.30 uur geopend door CODA directeur Carin Reinders. Lilith presenteert tijdens de opening Skinny Diping, haar recente publicatie met beeld uit de Intraterine serie. Skinny Diping en A house is not a home zijn beide te koop in de CODA winkel.
Eduard Planting Gallery in Amsterdam toont vanaf mei 2017 recent werk van Kryzanowski. Nieuw werk van Lilith is daar te zien in Wallflowers and other people (28 januari t/m 18 maart 2017).
