MODERN, van Gogh, Rietveld, Léger en anderen | Stedelijk Museum Amsterdam
MODERN, van Gogh, Rietveld, Léger en anderen | Stedelijk Museum Amsterdam
Het Stedelijk toont ruim 300 werken van 200 kunstenaars en ontwerpers, uit wel 20 stromingen. MODERN werpt een frisse blik op internationaal bekende namen als Vincent van Gogh, Gerrit Rietveld en Fernand Léger, en brengt vele minder bekende makers als Suzanne Valadon, Germaine Krull en Christopher Dresser voor het voetlicht.
Ontdek hoe verrassend en vernieuwend kunstenaars en ontwerpers waren, en hun tijd ver vooruit.
De negentiende eeuw: een omslag
De negentiende en begin twintigste eeuw: een tijd van industrialisatie, stoommachines en oceaanstomers, van wetenschap en fotografie, reclame en een bloeiend uitgaansleven. De burger gaat kunst kopen, en wil zich herkennen in de eigen tijd. Er is weinig behoefte meer aan historiestukken en Bijbelse vertellingen, men wil herkenbare onderwerpen uit het dagelijkse leven zien, en het liefst nog een glimp van de toekomst. Dat geldt ook voor de vormgeving: nieuwe materialen en technieken sluiten aan bij de eigen tijd.
Kunstenaars en ontwerpers braken met tradities en legden de basis voor wat wij nu als modern zien. Van realisme en impressionisme tot Dada, van Arts and Crafts en Art Nouveau tot Bauhaus en De Stijl: iedere maker was baanbrekend.
Voor iedereen
Veel kunstenaars hebben een betere wereld voor ogen en richten zich op gemeenschapskunst, zichtbaar voor iedereen. Een van de hoogtepunten in de tentoonstelling zijn de monumentale voorstudies van Jan Toorop voor een keramisch drieluik dat nog altijd in de Beurs van Berlage te vinden is. Ook ontwerpers willen met hun werk bijdragen aan een ideale maatschappij. De Stijl en het Bauhaus introduceren een sobere, functionele vormgeving, ontdaan van decoraties en gericht op het creëren van een nieuwe, universele omgeving voor iedereen. De meest succesvolle gemeenschapskunst ontstond echter buiten Europa en Noord-Amerika: in de opstelling zijn ceremoniële objecten te zien, zoals een moskeekleed uit Iran, boombastdoeken uit Fiji en Nieuw-Guinea, een Kuba-kleed uit Congo, en Surinaamse Marron-kleding.
MODERN laat zien hoe zelfs traditioneel ogende werken vernieuwend waren in hun eigen tijd. En hoe objecten met een verrassend moderne uitstraling soms sterk zijn beïnvloed door buiten-Europese voorbeelden.
Publicatie
Wat is eigenlijk het verschil tussen modern, moderniteit en modernisme? Ontdek het in de bijzondere publicatie die verschijnt bij de tentoonstelling. In teksten en een diepgaand interview gaan curatoren en andere specialisten in op thema’s die in de tentoonstelling aan bod komen. De publicatie is verkrijgbaar in het Engels en Nederlands in de museumwinkel.
Stedelijk Studies
Ook op Stedelijk Studies, het online onderzoeksplatform van het museum, verschijnen regelmatig artikelen, interviews en essays in aansluiting op de tentoonstelling MODERN.
Afbeeldingen
1) Jan Toorop, 'Marie, Lies en Nelle Volker van Waverveen', 1901, 2) Jozef Israëls, 'Langs moeders graf', 1856, 3) Vincent van Gogh, 'Een buitenwijk van Parijs, gezicht vanaf het Montmartre', 1887, 4) J.H. Weissenbruch, 'Storm op de kust van Zeeland', 1900, 5) Piet Mondriaan, 'Tableau III, compositie in ovaal', 1914, 6) Jan Toorop, 'voorstudie Het heden, voor tegeltableau Verleden, Heden, Toekomst voor de Beurs van Berlage', 1902, 7) midden: de stoel van Rietveld