Sporthistoricus Jurryt van de Vooren en CODA archivaris Stefan Rutten ontdekken de oudste sportfilm in kleur
Sporthistoricus Jurryt van de Vooren en CODA archivaris Stefan Rutten ontdekken de oudste sportfilm in kleur
Maurits Levie, lid van de promotiecommissie van de Joods-psychiatrische instelling Het Apeldoornsche Bosch, maakte in 1936 een kleurenfilm van bijna negen minuten op de sportvelden van de instelling.
Hij filmde korfbal en atletiek en deed verslag van een voetbalwedstrijd. Sporthistoricus Jurryt van de Vooren kwam met CODA archivaris Stefan Rutten tot de conclusie dat de film van Levie de oudste kleurenbeelden van voetbal in Nederland moet tonen. Vorig jaar vond het Fries Film Archief kleuropnames van Abe Lenstra uit 1948. De beelden van Levie zijn echter twaalf jaar ouder.
Deportatie
De film van Maurits Levie is van grote historische betekenis. Niet alleen omdat kleurenfilms uit die periode zeldzaam zijn, maar met name vanwege het achterliggende verhaal en de context waarin de film gemaakt is. Het Apeldoornsche Bosch werd in januari 1943 immers abrupt ontruimd door de bezetter.
De bijna 1300 bewoners – patiënten en personeel – werden rechtstreeks gedeporteerd naar Auschwitz. Naar alle waarschijnlijkheid heeft dit lot ook de gefilmde voetballers getroffen. Maurits Levie wist de oorlog na een jarenlange onderduik te overleven. Wrang genoeg werd hem het lidmaatschap van de Nederlandse Smalfilmliga ontnomen omdat hij in de oorlogsjaren geen nieuwe films gemaakt had. De film van Levie wordt bewaard door de Groninger Archieven in zijn geboorteprovincie.
Sport in de Tweede Wereldoorlog
Jurryt van de Vooren verdiepte zich eerder in de sportgeschiedenis van Het Apeldoornsche Bosch. Hij publiceerde in Trouw en op sportgeschiedenis.nl onder meer over de rol van sport in de Joods-psychiatrische instelling. Bij Uitgeverij Balans verscheen vorige jaar zijn boek Door wilskracht zegevieren – sport in de Tweede Wereldoorlog.
Het nieuwsbericht op de website van Herinneringscentrum Apeldoornsche Bosch leest u hier. Het artikel op de voorpagina van Trouw is hier te vinden.
