Tentoonstelling over Maurits van Nassau-Siegen, 'Maurits de Braziliaan' in Mauritshuis

Het Mauritshuis organiseert vanaf 4 april een tentoonstelling over beeldvorming rondom de naamgever van het museum, Johan Maurits van Nassau-Siegen (1604-1679). Bewogen Beeld – Op zoek naar Johan Maurits toont verschillende perspectieven op Johan Maurits, van zijn reputatie als gouverneur van Nederlands-Brazilië in de 17de eeuw tot en met hedendaagse visies op zijn leven en werk.  

In deze tentoonstelling houdt het Mauritshuis zijn collectie die betrekking heeft op Johan Maurits steeds op een andere manier tegen het licht om zo inzicht te geven in de verschuiving van ons beeld van en onze mening over de naamgever van het museum. Daarvoor nodigde het Mauritshuis diverse experts uit om vanuit hun perspectief verhalen te delen bij de kunstwerken in de tentoonstelling.  

Beeldvorming en wetenschappelijk onderzoek

Johan Maurits was acht jaar lang (1636-1644) gouverneur van de plantagekolonie Nederlands-Brazilië, een kustgebied in het Noordoosten van Brazilië dat was veroverd op de Portugezen vanwege de lucratieve suikerplantages. Johan Maurits is tegenwoordig daar vooral bekend als de ‘verlichte’ bestuurder die, samen met kunstenaars, architecten en wetenschappers, een deel van Brazilië letterlijk en figuurlijk in kaart bracht. Deze visie op Johan Maurits kan als eenzijdig worden beoordeeld: zijn rol in en bijdrage aan de trans-Atlantische slavenhandel van de West-Indische Compagnie bleven bij voorbeeld tot nu toe onderbelicht.

Het Mauritshuis heeft wetenschappelijk onderzoek geïnitieerd om beter inzicht te krijgen in de minder bekende kanten van de geschiedenis van Nederlands-Brazilië en Johan Maurits. In 2018 is een inventariserend onderzoek opgestart, dat in 2020 wordt opgevolgd door een meerjarig onderzoeksproject dat moet resulteren in verschillende publicaties. Het onderzoek richt zich onder andere op het krijgen van een gedetailleerder inzicht in de bekostiging van de bouw van het Mauritshuis (dat in de 17de eeuw ook wel het ‘Maison du Sucre’ werd genoemd) maar ook op Johan Maurits’ aandeel in en invloed op de handel in slaafgemaakte Afrikanen.  

Breder perspectief

Naast kunstwerken uit eigen collectie zal ook de moderne replica van de buste van Johan Maurits (polyresin met marmergruis, 1986) in de tentoonstelling te zien zijn. Deze buste werd in 2017 verplaatst uit de foyer van het Mauritshuis naar het depot. In plaats daarvan werd een vaste presentatie geopend over de graaf in één van de kabinetten van het museum. Daarop vond begin 2018 een publiek debat met veel media-aandacht plaats. Met de komende tentoonstelling wil het Mauritshuis de huidige discussie in een breder perspectief zetten.  

Programmering

Rondom Bewogen Beeld organiseert het Mauritshuis een uitgebreide programmering. Tijdens de tentoonstelling zijn er rondleidingen, talkshows, workshops, lezingen en andere evenementen. Voor het Voortgezet Onderwijs wordt een scholenproject ontwikkeld waarin leerlingen zelf op zoek gaan naar Johan Maurits én naar hun eigen geschiedenis.  

Eerdere tentoonstellingen

Het Mauritshuis schonk eerder aandacht aan zijn naamgever door middel van tentoonstellingen en publicaties. De allereerste bruikleententoonstelling van het museum was in 1953 gewijd aan Johan Maurits. Later volgden de tentoonstellingen Zo wijd de wereld strekt (1979-80), In Brazilië met Albert Eckhout (2004) en in 2014-2015 Het gebouw.  

Mauritshuis

Het gebouw van het Mauritshuis dankt zijn naam aan de stichter van het gebouw, Johan Maurits van Nassau-Siegen. Tijdens de bouw (1633-1644) was de toekomstige bewoner grotendeels afwezig. In 1636 werd Johan Maurits benoemd tot gouverneur van de Nederlands-Braziliaanse kolonie die enkele jaren eerder door de Nederlanders was veroverd op de Portugezen. In 1644 keerde hij terug naar Nederland.  Ook na zijn dood in 1679 bleef zijn Haagse woning in de volksmond ‘het huis van Maurits’ heten. Toen in 1822 het Koninklijk Kabinet van Schilderijen in het pand opende, werd het nog steeds aangeduid als het ‘Mauritshuis’.  

Afbeelding: Jan de Baen, Portret van Johan Maurits (1604-1679), graaf van Nassau-Siegen, stichter van het Mauritshuis, ca 1668-1670  

https://www.mauritshuis.nl/nl-nl/

Datum:
4 april 2019 / 7 juli 2019
Type activiteit:

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0