#kerkverhalen: Vrijdag Zindag #16

Ware versies

Westerlingen maken hun eigen versie van het boeddhisme. Die verschilt aanzienlijk van wat je in Azië tegenkomt. Wat men hier typisch boeddhistisch vindt, blijkt het hemelaal niet te zijn.

Aldus de Nijmeegse hoogleraar 'Aziatische religies' Paul van der Velde in de media, naar aanleiding van zijn nieuwe boek 'In de huid van de Boeddha'. Onthullend, en voor nogal wat mensen onthutsend.

Eerst dacht ik: mooi dat dit hardop gezegd wordt. En Van der Velde weet het mooi te brengen.

Maar vervolgens vroeg ik me af wat de westerse boeddhisten met deze boodschap aan moeten. Zichzelf bijven? Want dat is vermoedelijk toch een niet onbelangrijk doel van de verworven levensbeschouwelijke identiteit. Of is bijstelling noodzakelijk, een soort herbronning, terug naar het origineel?

Maar stel dat je je Europese boeddhistische praktijk zuiver Aziatisch wilt maken, welke versie van het Aziatisch boeddhisme is dan maatgevend? Want uit de basis die de Boeddha heeft gelegd, zijn her en der uiteenlopende boeddhismes ontstaan. Tibetaans boeddhisme is een heel ander verhaal dan waar men in Japan bij uit kwam, en zo zijn er meer varianten.

Maar dan nog. Waarom zou je eigenlijk de zinvolle en functionele aanpassing aan je persoonlijke levensomstandigheden overboord zetten? Die is vast op een bijna natuurlijke manier ontstaan, net als die Aziatische varianten in hun eigen context. Misschien zijn Aziatische versies niet eens zo aantrekkelijk voor westerlingen.

Of vergelijk het met het christendom. Na het optreden van de stichter begon de reis van deze religie door de wereld, met vanzelfsprekende aanpassingen door de ontvangers. Die gaan van het midwinterfeest Kerst tot een eigen Afrikaans of Aziatisch christendom. Geaccepteerd.

Als je de ontvangers het recht ontzegt er hun eigen versie van te maken, misken je eigenlijk hun menselijke vermogen tot betekenisgeving. Plus hun vrijheid om tegen de macht van een orthodoxie in te gaan.

Kortom: de waarheid is de versie, de versie de waarheid.

Haiku

elk meerstromenland
biedt vele vaarwegen aan
naar dezelfde zee

Dialoogje (zie ook afbeelding 2)

A Wat voor -isme hang jij aan?
B Bedoel je levensbeschouwing?
A Ja, wat voor -ist ben jij?
B Mag relativist ook?

Vrijdag Zindag' nodigt wekelijk uit tot zingeving. In vier vaste onderdelen – druppel-column, haiku, dialoogje en zinnebeeld – komt een weekthema aan de orde. De onderwerpen komen direct of indirect uit de driehoek Levensbeschouwing – Macht – Spel.

Vaste lezers ontvangen bij verschijnen een mailtje met info over de inhoud. Aan- en afmelding via 'Contact'. Reacties zijn welkom via de reactieruimte onderaan 'Vrijdag Zindag'.

https://www.andredroogers.nl/vrijdag-zindag-nr-16/