#kerkverhalen – Vrijdag Zindag #38
#kerkverhalen – Vrijdag Zindag #38
Macht en betekenis
Macht stuurt het gedrag van anderen aan. Dat gedrag omvat de betekenissen waarmee mensen hun eigen werkelijkheid interpreteren en beleven. Ervaringen met machtsuitoefening zijn daar deel van. Machthebbers zijn daarbij in het voordeel. Zij kunnen zichzelf en de betekenisgeving van hun voorkeur opleggen.
Neem nu de toeslagenaffaire. Belastingambtenaren gaven, in opdracht van de politiek, een heel andere betekenis aan de blauwe brieven die ze verstuurden dan de machteloze ontvangers van die aanslagen.
Of kijk naar de kabinetsformatie. Een nieuwe politieke bedrijfscultuur is beloofd, met een nieuw leiderschap. Helaas, dat ene zinnetje 'Omtzigt functie elders' was puur betekenisgeving uit de oude politiek. Trouwens, wat betekent een safaribelegging op de Maagdeneilanden?
Macht en betekenisgeving vormen een heel apart paar. Dat Rutte moties van wantrouwen en afkeuring overleeft, laat zien dat hij dat paar weet te regisseren. Hij zet de spelregels naar zijn hand en beheerst het spelverloop.
Een cultuurverandering teweegbrengen - wat men wil in Den Haag - is een verandering in de betekenistoekenning, inbegrepen de betekenis die machtsrelaties krijgen. Antropologen brengen slecht nieuws: zowel cultuur als macht verandert heel moeizaam. Beide zijn nauwelijks maakbaar. Mensen zijn primair gewoontedieren, ook politici, zelfs als ze roepen dat het anders moet.
De spanning tussen oude en nieuwe politiek wordt vooral zichtbaar als bij onderhandelingen een van de spelers 'het eerst met de ogen knippert'. In de oude politiek doe je pas een concessie als je zeker weet welk tegengebaar gemaakt gaat worden. Kaag knipperde, maar had zichzelf niet ingedekt, omdat zij wil uitgaan van nieuwe politieke spelregels. Dan ruikt de oude politiek - lees: Rutte & Hoekstra - zijn kans en levert geen enkele tegenprestatie. CU erbij, exit PvdA en GL.
Schrale troost: cultuur kan veranderen als er iets zeer dramatisch gebeurt. De klimaatcrisis bijvoorbeeld. Misschien dat zo de nieuwe politiek onder nieuw leiderschap onvermijdelijk wordt, ook voor Rutte & Hoekstra.
HAIKU
berg tussen dalen
verspert menselijk verkeer
- maar waar ligt de pas?
DIALOOGJE (zie ook afbeelding 2)
A Het moet anders!
B Hoe dan?
A Nou, als eerste toegeven dat het anders moet.
B OK, jij begint.
Vrijdag Zindag’ nodigt wekelijks uit tot zingeving. In vier vaste onderdelen – druppel-column, haiku, dialoogje en zinnebeeld – komt een weekthema aan de orde. De onderwerpen komen direct of indirect uit de driehoek Levensbeschouwing – Macht – Spel.
Vaste lezers ontvangen bij verschijnen een mailtje met info over de inhoud. Aan- en afmelding via ‘Contact’. Reacties zijn welkom via de reactieruimte onderaan ‘Vrijdag Zindag’.
Reageren
- Login of registreer om te kunnen reageren
