Slag om de Schelde 1944

In de modder van het Zeeuwse dijkenlandschap vond in 1944 een enigszins onbekende, maar cruciale gebeurtenis plaats uit de Tweede Wereldoorlog. Om de toegang naar de pas veroverde haven van Antwerpen veilig te stellen, vochten duizenden jonge mannen wekenlang een verbeten strijd om de Zeeuwse eilanden langs de Schelde van Duitsers te zuiveren. 

Na de razendsnelle geallieerde opmars door Frankrijk en België na de uitbraak uit Normandië in augustus 1944, was de bevoorrading van de oprukkende legers cruciaal. Hoewel de havenstad Antwerpen al in september was bevrijd, was men voor de bevoorrading nog steeds afhankelijk van de duizenden vrachtwagens die vanuit de geïmproviseerde havens in Normandië honderden kilometers naar het front reden. De Antwerpse haven bleef namelijk onbruikbaar zolang de Duitsers nog de controle over de oevers van de toegangsweg, de Schelde, behielden. Een snelle bevrijding van Zeeland was dus van groot belang.

Plannen

Het plan om de Scheldemonding vrij te maken bestond uit vier operaties. De eerste operatie was de bevrijding van het gebied ten noorden van Antwerpen om de toegang tot het schiereiland Zuid-Beveland veilig te stellen. De tweede was het opruimen van de Breskens pocket ten noorden van het Leopoldkanaal. De derde, Operatie Vitality, was de verovering van Zuid-Beveland. De slotfase vormde de verovering van Walcheren zijn, dat de Duitsers tot het sterkste punt van de Atlantikwall hadden gemaakt.

Onder leiding van de Canadezen begonnen Britse, Poolse en Canadese troepen op 21 september aan de eerste operatie. Modder, mijnen en hardnekkige Duitse tegenstand zorgden ervoor dat de geallieerden een maand van felle gevechten nodig hadden voordat het gebied tussen Antwerpen en Zuid- Beveland van alle Duitsers was gezuiverd. En dan moest het moeilijkste gedeelte nog beginnen.

Festung Walcheren

Als onderdeel van de Atlantikwall hadden de Duitsers het toenmalige eiland Walcheren veranderd in een zwaar versterkte vesting. De Royal Air Force voerde meer dan 600 vergeefse aanvalsvluchten uit om de Duitse bunkers en artilleriestellingen uit schakelen. Hiernaast vormden de vele dijken bijna ondoordringbare verdedigingswerken. Hierop besloten de geallieerden om het eiland grotendeels onder water te laten lopen door de dijken van Walcheren te bombarderen. Hoewel de geallieerden hadden geprobeerd om door middel van pamfletten de burgerbevolking te waarschuwen, vonden toch veel burgers de dood.

Het bombardement werd gevolgd door meerdere landingen op verschillende plaatsen. Na hevige gevechten rond de dijken en stadjes viel Middelburg uiteindelijk op 6 november in geallieerde handen en was de toegang tot de Schelde vrijgemaakt. De sterke Duitse verdedigingswerken in combinatie met de reeds bestaande verdedigingswerken in de vorm van dijken, maakten de slag om de Schelde uitzonderlijk bloedig. De geallieerden hadden 13.000 doden, gewonden en vermisten te betreuren.

Nadat de toegang tot de Antwerpse haven was vrijgemaakt, konden de geallieerden nu alle pijlen richten op de verovering van Duitsland. Helaas liep deze operatie nogal wat vertraging op door Hitler’s wanhopige winteroffensief in de Ardennen. Hitler hoopte hiermee de haven van Antwerpen op de geallieerden te heroveren, maar de onderneming mislukte jammerlijk in januari 1945. 

 

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0