David Černý

David Černý   

De bekendste (en meest beruchte) kunstenaar van Tsjechië is David Černý. In de hoofdstad Praag zijn vele werken van deze beeldhouwer te zien. Černý geeft graag politiek commentaar en zijn werkt roept op tot tegenspraak. Maar dat was ook de bedoeling.

David Černý is een creatieve rebel, niet alleen door zijn ongewone rockstarimago in Tsjechië, maar in het bijzonder door zijn kunst. Černý 's kunst provoceert. De satirische en confronterende beelden bekritiseren de kunstwereld en de samenleving. Černý laat met andere ogen kijken naar de absurditeit van het dagelijkse bestaan.

Humor en knipoog naar de politiek

Met zijn sculpturen en installaties schudt hij het publiek wakker en deze ludieke aanpak legt hem geen windeieren. Humor met een knipoog naar de politiek is een constante in zijn werk. Hij heeft over de hele wereld geëxposeerd en blijft dol op het uithalen van grappen en mystificaties. Het meeste werk van David Černý is in de openbare ruimte te bewonderen. Naast traditionele kunst houdt hij zich de laatste jaren ook bezig met cultureel activisme, filmen en technomuziek.

Roze tank

David Černý verwierf voor het eerst bekendheid toen hij in 1991 op het Kinský-plein in Praag een Sovjet tank roze schilderde. Het was een monument voor Sovjet-tankbemanningen in de Tweede Wereldoorlog. Zijn daad werd beschouwd als burgerlijke ongehoorzaamheid. President Vaclav Havel sprak van een 'begrijpelijke uiting van jeugdige gevoelens'. Alleen de Tsjechoslowaakse autoriteiten en de Russische regering waren minder van het kunstwerk gecharmeerd. Cerný werd veroordeeld wegens vandalisme en de tank werd zo snel mogelijk weer in zijn originele, olijfgroene kleur overgeschilderd.

Tower Babies

Dat stond zijn groeiende faam niet in de weg. Hij kreeg vele opdrachten en maakte onder andere in het jaar 2000 ‘Tower Babies’, babies die de Žižkov-televisietoren beklommen, in 2003, ‘Brown nosers’ en in 2004 het humoristische ‘The Piss’ - twee bronzen beelden die voor het Franz Kafka-museum urineren.

De twee brown noser sculpturen zijn verborgen in de achtertuin van Futura, een kunstmuseum. De gigantische, naakte onderste helften van twee lichamen zijn voorovergebogen en leunen tegen de zijkant van het gebouw, waardoor hun nogal gapende openingen zichtbaar worden.

Kijkers worden uitgenodigd om de ladder te beklimmen die naar de macroscopische derrieres leidt en hun hoofd in de kolossenpeuken te steken. Daar is een televisiescherm te zien waar een video wordt afgespeeld van twee Tsjechische politici die elkaar met een lepel voeden met op de achtergrond de muziek ‘We Are the Champions’ van Queen. Het was Černý’s interpretatie van de staat van de Tsjechische politiek.

Shark

In 2005 creëerde Černý ‘Shark’, een afbeelding van Saddam Hoessein in een tank met formaldehyde. Het werk werd gepresenteerd op de tweede Biënnale van Praag. Het werk is een directe parodie op de Shark van Damien Hirst ‘The Physical Impossibility of Death in the Mind of Someone Living" uit 1991.  

Ter gelegenheid van Tsjechische voorzitterschap van Europa in 2009 maakte hij ‘Entropa’. Het beeld was oorspronkelijk te zien in het Justus Lipsiusgebouw in Brussel. Van 2010 tot 2012 was het beeld te zien in het Techmania Science Center in Pilsen. Ieder Europees land had een passend beeld in het geheel. Sommige landen waren kwaad, bijvoorbeeld Bulgarije. Dat was gerepresenteerd met een verzameling hurktoiletten.

Metalmorphosis

Voor het Whitehall Technology Park in Charlotte, North Carolina maakte Černý in 2011  Metalmorphosis, een spiegelsculptuur. Het werk bestaat uit bijna 40 stalen stukken gegroepeerd in zeven segmenten die onafhankelijk 360 graden kunnen draaien. De mond spuugt water in een naastgelegen vijver. In 2014 creëerde  hij een soortgelijk buitensculptuur in Praag, genaamd ‘Head of Franz Kafka.’

Voor de Olympische Zomerspelen van 2012 in Londen creëerde Černý ‘London Booster’ - een dubbeldekkerbus met mechanische armen voor push-ups.

Onderste boven hangend paard

In 2013 dreef er op een ponton op de Moldau ter hoogte van de Karelsbrug een paarse, bijna vijf meter lange middelvinger. Die wees in de richting van de Praagse Burcht waar president, Milos Zeman, zetelde. Op deze manier wilde David Cerny de bevolking wakker schudden voor een terugkeer van de politiek naar repressieve tijden.

Bijzonder populair in Praag is het onderste boven hangende paard, bereden door de heilige Wenceslas. Het hangt aan het plafond van het Art Nouveau Lucernapaleis. De oude koning rijdt triomfantelijk schrijlings op een ondersteboven, schijnbaar dood paard.  

Černý werd in 1967 geboren in Praag. Van 1988 tot 1994 studeerde hij aan de Kurt Gebauer Studio aan de Academie voor Kunst, Architectuur en Design in Praag, In 1994/95 kon hij artist in residence worden bij PSI in New York en na een tijdje ging hij in New York ook het Whitney Museum Independent Study Program volgen.

Hij ging terug naar Praag en toen startte zijn carrière pas echt.

Afbeeldingen

1) Pink Tank, 2) Tower Babies, 3) Brown Nosers, 4) Shark, 5) Entropa, 6)  Metalmorphosis, 7) Head of Franz Kafka, 8) London Booster, 9) King Wenceslas on a horse, 10) David Černý      

Functie / titel:
kunstenaar
Geboorte- en sterfdatum:
15 december 1967
Plaats geboorte:
Praag
Sekse:
Man
Woonplaatsen:
Praag, New York, Praag

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0