Henri de Toulouse-Lautrec

Henri de Toulouse-Lautrec is de affiche-ontwerper van de "Belle Epoque" periode en wordt meegerekend onder het Impressionisme.  De aristrocraat beeld zonder scrupules de nodige hypocrisie, eenzaamheid en vunzigheid uit in zijn werk. Werken zoals De Moulin Rouge ,La Blanchisseuse tonen soms de verschoppelingen van de maatschappij. maar tevens stralen ze elegantie en schoonheid uit. 

Rijk geboren

Henri werd geboren in 1864 op het landgoed van zijn adellijke familie. Zijn vader is een graaf met een heerszuchtig, eigenzinnig  karakter  en heeft drie grote liefhebberijen: de jacht, paarden en eten. De adellijke titels van de familie komen  e tijd van Karel de Grote. Henri's moeder, Adèle-Marquette Tapié de Céleyran, is een nicht van haar man. Haar stamhuis dateert uit de 12de eeuw. Zij schenkt haar man een indrukwekkende bruidsschat. In de negentiende eeuw trouwde de Franse adel vaak binnen de familie, om verdeling van erfgoed tegen te gaan. Na Henri kregen zijn ouders nog een zoon, die na een jaar stierf.

Alle voorwaarden om op te groeien tot een vermogende, mondaine Franse aristocraat lijken verzameld, ware het niet, dat Henri fysiek niet normaal is. Ten gevolge van een botziekte en botbreuk zal hij maar 1,52m groot worden. Oorzaak van zijn mismaaktheid, is de inteelt door onderlinge huwelijken in zijn familie. De graaf schaamt zich voor zijn mismaakte, dwergachtige zoon en weigert zich met hem te vertonen. Bovendien laat hij zich van Adèle scheiden, als Henri nog geen vier jaar oud is.

Moeilijke jeugdjaren 

In 1872, na de Frans-Pruisische oorlog, vestigt de moeder van de achtjarige Henri zich te Parijs en schrijft ze hem in aan het Lycée Fontanes. Hier is hij een goed en sterk student die heel veel prijzen wint. Toen reeds stonden zijn boeken en schriften vol mooie schetsen. Op school leerde hij ook zijn beste vriend Maurice Joyant kennen.

Omwille van zijn zwakke gezondheid wordt hij van school genomen als hij tien jaar is. Terug in Albi studeert hij thuis, maar het gaat niet van harte. In 1878, op veertienjarige leeftijd breekt hij zijn linker-dijbeen, waarna het bot slecht geneest en een jaar later breekt hij zijn rechter-dijbeen. Beide ongelukken zorgen ervoor dat hij stopt met groeien. Henri was ook bijziend wat tot gevolg had dat hij een pince-nez moest dragen. Als het nog niet genoeg was, was de fontanel op zijn voorhoofd niet helemaal dichtgegroeid. Dit noodzaakte hem ertoe om steeds een hoed te dragen.

Niettegenstaande zijngezondheid is zijn intellect, doorzettingsvermogen en energie uitzonderlijk, evenals zijn schilder- en tekenbegaafdheid.

Artiest in wording

In 1882 begon hij aan zijn artisiteke opleiding onder toezicht van René Princeteau, een vriend van zijn vader. Onder zijn invloed wordt Toulouse-Lautrec geboeid door paarden en het paardenrennen in Auteuil en Longchamps. Deze leerperiode duurt echter niet lang omdat Toulouse snel leert . Vervolgens krijgt hij les van een academisch schilder Léon Bonnat (1834-1922)  en gaat aan de slag in zijn atelier. Bonnat maakt werk om Henri's tekenkunst te verbeteren .

Frédéric Cormon (1845-1924) een oud leerling van Bonnat richt samen met enkele anderen een kunstenaarscollectief op waar ook Henri deel van uitmaakt. Victor Hugo laat voor zijn 'La Légende des siècles' door het collectief een aantal illustraties uitwerken.

Aristocraat kunstenaar

In 1884 verhuist De Toulouse-Lautrec  naar een studio in Montmartre waar hij de volgende dertien jaar zal verblijven. Hij bezoekt er cabarets en bars waar hij Victor Hugo, Émile Zola en Alphonse Daudet beter leert kennen.

De Toulouse-Lautrec vindt hier zijn vrijheid om te schilderen wat hem boei. Hij schildert het nachtleven van Parijs wat in grote contradictie staat met het Impressionisme wat in die tijd die op zoek gaat naar lichtinvallen van zonlicht in mooie landschappen. Zijn werk is dan ook ongewoon en gewaagd voor die tijd.

Ook Vincent van Gogh kwam in 1886 naar Parijs en werd bevriend met De Toulouse-Lautrec. Beiden hadden hun intense liefde voor het leven en hun frustraties gemeen. In 1887 tekende De Toulouse-Lautrec Vincents portret.

Afficheontwerper

De Toulouse-Lautrec gebruikt meer en meer verschillende technieken door elkaar in zijn werk, Stippen, korte lijnen, zigzag strepen. Net zoals Van Gogh deed in zijn pentekeningen, maar dan minder naturalistisch. Ook neemt hij stijlen over van Edgar Degas, die hij ook leert kennen in zijn buurt.

De Toulouse-Lautrec  is ook een voorloper van het expressionisme en de Art Nouveau.  De Toulouse-Lautrec tekent meer dan hij veegt met zijn penseel. Hij laat zijn penseel lange lijnen trekken en laat deze vibreren om er leven in te brengen. Toulouse gaat ook steeds zwaarder leven, Wat de expressie in zijn werk vergroot en de impressie naar de achtergrond verdrijft. Ook worden doeken meer en meer vervangen door karton. Met een minimum aan strepen bereikt hij een maximaal dramatisch effect, zoals in 'Seule'. De moderniteit van dit werk en de techniek zijn zijn tijd ver vooruit.

In 1890 begon hij affiches te ontwerpen met een visuele eenvoud, maar een directe impact. Hij begint te experimenten met lithografie. Toulouse-Lautrec heeft deze lithografie veredeld tot een kunstvorm en technisch verbeterd. Zijn werken waren niet louter affiches, maar echte kunstwerken. Met zijn affiche 'La Goulue' voor de 'Moulin-Rouge' in 1891 oogstte hij een zodanig groot succes dat zijn naam als afficheontwerper gemaakt was.

Liefde en leed

Marie Charlet  was zijn eerste maîtresse, hij leerde haar kennen in 1893. Maar relaties duurden nooit echt lang.  Hij had affaires met prostituees, met Jane Avril en met de achttienjarige Schotse zangeres Cissy Loftus. In 1889 verliet hij, na een zelfmoordpoging van het model, Suzanne Valadon.

 Zijn chronisch gebrek aan nachtrust ging gepaard met alcoholmisbruik. Zijn losbandig liefdesleven bezorgde hem syfilis en tegen het einde van 1898 was hij een wrak. In maart 1899 kreeg hij een aanval van delirium tremens.

Na een reeks van opnamens en mislukte ontwenningskuren verliet hij Parijs en vestigde zich te Le Havre, waar een Engels barmeisje Dolly hem inspireerde en opnieuw een werkwoede in hem aanwakkerde. DEze opflakkering duurde echter niet lang, want reeds in 1900 dreigde er een nieuwe instorting. Iets later keerde hij naar terug naar Parijs, stelde orde op zaken, rangschikte zijn doeken en schetsen in zijn atelier en zette signaturen en monogrammen. 

In augustus van 1901 kreeg hij opnieuw een beroerte. Zijn moeder nam hem in half-verlamde toestand mee naar het familieslot Malromé, waar hij een maand later stierf.

 

Bijnaam / pseudoniem:
De ziel van Montmartre
Functie / titel:
affiche-ontwerper,kunstschilder, graficus en lithograaf
Geboorte- en sterfdatum:
24 november 1864 / 9 september 1901
Plaats geboorte:
Albi
Plaats sterven:
kasteel Malromé (Gironde)
Sekse:
Man
Woonplaatsen:
Albi,Parijs,Le havre, Gironde

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0