Den Haag – de Joodse begraafplaats aan de Scheveningseweg

Horizontal tabs

Beschrijving

Bij het begin van de Scheveningseweg rechts bevindt zich achter een muur de Joodse begraafplaats. Aan de andere kant wordt de begraafplaats omsloten door de Timorstraat, liggend in de Archipelbuurt. We volgen weer de beschrijving van Corien Glaudemans van het Haagse Gemeentearchief.

De Asjkenazisch-Joodse Alexander Polak kreeg op 21 januari 1694 toestemming van de Raden en Rekenmeesters van de Domeinen van Holland en West-Friesland voor de aanleg van een Joodse begraafplaats aan de Scheveningseweg. De begraafplaats werd vanaf het begin zowel door de Asjkenazische of Hoogduitse, als de Sefardische of Portugese Joden gebruikt.

Elf eeuwenoude eiken

In 1710 werd de begraafplaats officieel gedeeld. In de achttiende en negentiende eeuw is de begraafplaats een aantal malen uitgebreid. De Nederlands Israëlitische Gemeente kreeg in 1906 een begraafplaats aan Het Kerkehout 7 in Wassenaar.

Aan weerszijden van het hek bij de entree van de begraafplaats zijn twee stenen met Hebreeuwse letters geplaatst. Hierop staan de initialen van de namen van zowel de Asjkenazische als de Sefardische gemeente: rechts CH.D. , de afkorting van Chonendal of Honendal, de naam van de Sefardische gemeente en links de afkorting A.J., Adas Jessurun of Adat Jesjoeroen, de naam van de Asjkenazische gemeente.

Op de begraafplaats liggen ongeveer 9000 mensen begraven, waarvan er ongeveer 3000 een grafsteen hebben. Op de begraafplaats staan elf eeuwenoude eiken. De oudste grafsteen is uit 1697 van de oprichter van de begraafplaats Alexander Polak (ook genaamd Zuskind Pos). Deze steen is door nazaten in 1866 vernieuwd.

Britse bom

Het oudst aanwezige Portugese graf dateert van 1699 en is van Jacob Israel Mello, chazan (voorzanger)  van de Sefardische gemeente Beth Jacob. Opvallend is de graftombe waaronder (dus niet in de tombe zelf)  de Haagse schilder Salomon Verveer (1813-1876) is begraven. De beide Portugese gemeenten  Beth Jacob en Honendal bouwden in 1737 op het terrein een bakstenen metaarhuisje dat dient voor het ‘reinigen’ van de doden.

De Portugese beheerderswoning op de begraafplaats dateert van 1768. Op de begraafplaats stond ook de beheerderswoning met het metaarhuisje van de Asjkenazische Joden. Dit gebouw is in 1930 wegens de vervallen staat gesloopt. De stenen muur om de begraafplaats dateert uit de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw.  

In de oorlog zijn verschillende stenen op de begraafplaats beschadigd, onder meer door de aanleg van loopgraven. Ook door een Britse bom  die op 10 december 1944 op de begraafplaats neerkwam, zijn verschillende stenen vernield.

Twee moerbeibomen

In de periode 1987-1988 onderging de begraafplaats aan de Scheveningseweg een omvangrijke restauratie. Bij de afsluiting van de restauratie plantte dr. Dick Dolman, de toenmalige voorzitter van de Tweede Kamer, op 19 juni 1988 één van de twee moerbeibomen op de begraafplaats. De moerbeiboom heeft een ereplaats in de symboliek van de Joodse traditie.

De Tora wordt ook wel de ‘boom des levens’ genoemd en de mens zelf is een ‘boom des velds’. Achter deze symboliek schuilt het besef dat leven en alle cultuur uiteindelijk afhankelijk zijn van planten. In de muur van het metaarhuisje kwam een gedenksteen ter herinnering aan de restauratie.

Adres

Scheveningseweg 21a
2517 KS gravenha

Facilities

  •  
  •  

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0