De Mallemolen is een bijzonder woonhofje in het hart van de Haagse Archipelbuurt. Ingeklemd tussen de Javastraat, de Laan Copes van Cattenburgh, de Paramaribostraat, de Surinamestraat en de Balistraat, omvat de Mallemolen een 55-tal uiterst kleine woningen die in de eerste naoorlogse jaren van de 20e eeuw het domicilie werden van een unieke generatie kunstschilders, schrijvers, dichters, beeldhouwers, acteurs en cabaretiers.
Storm
De ‘Malle Molen’ was de bijnaam van een grote molen die vanaf 1613 even buiten het Noordeinde richting Scheveningen stond. Het bouwjaar was wellicht niet slim gekozen, want de molen had geen geluk. Al vrij snel nadat hij was gebouwd, verloor hij drie van zijn wieken in een zware storm. De vierde wiek was nog half aanwezig, maar hing er geknakt bij. Zo heeft de molen nog vele jaren naast een boerderij in het veld gestaan. Dat was een raar gezicht en vandaar de naam ‘Malle Molen’. In 1693 heeft men hem afgebroken. Het hofje Mallemolen dateert van 1868.
Jan Cremer
Het oudste deel van het Mallemolenhofje is eind 18e eeuw gebouwd om Franse soldaten te huisvesten tijdens de Napoleontische tijd. Het jongere gedeelte is omstreeks 1830 gebouwd in Boers-Vlaamse stijl toen Nederland en België tijdelijk verenigd waren. Er hebben veel bekende Nederlanders in dit hofje gewoond, zoals Jan Cremer, Kees van Bohemen, Lotti van der Gaag, Dolf de Vries, Helga Ruebsamen, F.B. Hotz en Paul van Vliet.
Beurs
Mallemolen 75 en 77 behoren tot het Hofje Schuddegeest. Schuddegeest is in 1886 geopend. Het woord Schuddegeest heeft te maken met de geest- (zand-) gronden en het feit dat je iets verderop bij de Scheveningse Veer je beurs leeg moest schudden om de tol te kunnen betalen. Wie echter veilig naar Scheveningen wilde reizen deed dat over de verharde en door wallen en muren beveiligde Scheveningseweg.
Boek
Over het leven en werken van de bijzondere, veelal landelijk vermaard geworden groep artiesten en bewoners van de Mallemolen is onlangs een prachtig boek verschenen. De auteurs, de kunsthandelaar / galeriehouder Jan van den Elshout en Myra Landsman-Maas, hebben aan de hand van het opteken van persoonlijke herinneringen van oud-bewoners en hun nazaten en op basis van uitgebreid archiefonderzoek een sfeerbeeld opgetekend van het leven en werken in de Mallemolen tussen circa 1945 en 1970.
Het verhaal is aangevuld met een historische schets van het hofje in de periode voor 1970 en een uitgebreid overzicht van het werk van de meeste bewoners in de eerste drie na-oorlogse decennia. Landsman en Van den Elshout hebben kans gezien een boeiend inzicht te verschaffen in het kunstenaarsleven in een buurtje en een tijd, die inmiddels al weer lang tot het verleden lijkt te behoren.
Het verhaal is verlevendigd met tal van foto’s van kunstwerken van de artistieke bewoners. Ook een aantal anekdotes van de hand van Dick Landsman, in de jaren ’60 opgetekend, zijn kostelijk om te lezen.
https://www.ateliermagazine.nl/webshop/boeken/121/
