Inleiding.
Het GEMEENTEHUIS werd in 1939-1940 gebouwd naar ontwerp van architect Edmond Nijsten in de stijl van de Delftse School.
Het pand raakte in de Tweede Wereldoorlog ernstig beschadigd en werd in 1950 weer opgebouwd. Het raadhuis werd in 1976-1978 sterk uitgebreid, waarbij ook het interieur werd aangepast in de Bossche School trant. In 2001 werd de uitbreiding in de trant van de Bossche School naar eigentijdse eisen gewijzigd.
Omschrijving.
Het drielaagse pand heeft een rechthoekige plattegrond en een zadeldak waarop zwarte, opnieuw verbeterde Hollandse dakpannen. De gevels zijn opgetrokken uit machinale baksteen met trachiet accenten. De voorgevel is net als de achtergevel een tuitgevel met smeedijzer sieranker en hoge schouders. Een bordestrap met een baksteen borstwering en sierkogels begeleidt de treden aan beide zijden. Links is op de hoek een hoeksteen geplaatst door burgemeester Van der Heijden op 5 april 1939. De vleugeldeuren met visgraatpatroon bevinden zich in een ondiep portiek met een getoogd bovenlicht met geometrische vlakverdeling. Zowel het portiek als het bovenlicht worden omzoomd door forse natuursteen blokken. Aan weerskanten een smeedijzeren lantaarn en een kruiskozijn met halve luiken, waarboven een spaarboog in het metselwerk. Op de etage bevinden zich drie kruisvensters, evenals de overige vereenvoudigd en vernieuwd in 1976. In de topgevel is een tegeltableau van terracotta geplaatst. Het is een zonnewijzer met de tekens van de dierenriem en het jaartal 1939. Dit tableau is vervaardigd door Toon Ninaber van Eyben. De rechterzijgevel is ingepakt door de nieuwbouw uit 1978, hetgeen ook voor een klein deel geldt voor de achtergevel. Van de achtergevel ziet men drie vierruits ramen, daarboven drie kruisvensters van de beletage. Daarboven zijn nogmaals drie kruisramen uitgevoerd, al wordt de linker deels aan het oog onttrokken door de nieuwbouw. De linkerzijgevel die naar de zijde van het Raadhuisplein is gekeerd is rijk uitgewerkt. Bij de hoeken dubbele vierruits ramen en daarboven kruisvensters met halve luiken. Hierboven bevindt zich een loggia met openslaande deuren. Het geheel rust op natuursteen consoles met rondbogen. De baksteen balustrade is van siermetselwerk voorzien, waarop vier zuilen van trachiet verrijzen, met rondbogen. Een driehoekige natuursteen tympaan onder zadeldak bekroont dit alles en is voorzien van een banderol met de naam Drunen en het wapen van de gemeente. De decoratie met rondbogen wordt onder de gootlijst voortgezet als rondboogfries. Via de hoofdingang betreedt men een tochtportaal met getoogd plafond, waarvan de baksteen muren en zoldering wit zijn gesausd. In dit portaal zijn rechts twee natuursteen plaquettes aangebracht. De eerste meldt dat het raadhuis is gesticht onder burgemeester Mr. R.J.Th. van der Heijden, door B.N.A. architect Edmond Nijsten. De tweede vermeld dat het raadhuis in 1944 door oorlogsgeweld grotendeels vernieuwd werd en door Nijsten in 1950 weer hersteld en herbouwd is.
Boven de glaspaneeldeuren naar de hal is een ruitvormig geplaatste tegel gezet in grijs en beige. Voorgesteld wordt St. Crispijn aan de arbeid, als schoenmaker. Direct links en rechts bevinden zich twee kamers met een opvallend balken plafond. Deze plafonds zijn namelijk sterk verlaagd over de gehele lengte bij de entree; ook de balken wijzigen van richting bij het grote hoge gedeelte. De grote hal is rechts doorgebroken naar de nieuwbouw. Links is er een smalle trap die leidt naar de werkvloer daaronder, met verschillende dienstruimten; in 2001 is deze smalle trap op instigatie van de brandweer naar de tweede verdieping doorgetrokken. Recht vooruit bevindt zich de trouwzaal, in 1978 voorzien van Bossche School-meubilair en deuren, het Bossche School-meubilair werd in 2002 vervangen door eigentijds meubilair. Op de etage hierboven is de raadzaal ondergebracht; de raadzaal bevat sinds 2001 een keuken en een werkcafé. Deze zaal grenst aan de loggia aan het Raadhuisplein. In de hal is tenslotte een plaquette geplaatst waarop staat dat het vernieuwde raadhuis op 2 mei 1978 in gebruik werd genomen. Het verbouwde kantoorgedeelte is in 2002 opnieuw als gemeentehuis in gebruik genomen.
Waardering.
Het gemeentehuis is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een bestuurlijke ontwikkeling. Architectuurhistorisch is het van belang vanwege de stijl en de plaats in het oeuvre van de architect. Het gebouw is belangrijk vanwege de relatieve gaafheid van het exterieur.
Het raadhuis (Raadhuisplein 16), met bordes en overdekte loggia in Bossche School-trant, kwam in 1939-'40 gereed naar plannen van E. Nijsten en werd in 1976 uitgebreid.
