Inleiding
In een Neo-Gotische bouwstijl in 1869 in opdracht van de familie Regout gebouwde vrijstaande GRAFKAPEL met grafkelder, gesitueerd aan de rand van het kerkhof van de basiliek van Meerssen.
De urnenmuur van recentere datum in de grafkelder is uitgesloten van bescherming.
Omschrijving
De grafkapel heeft een rechthoekige plattegrond met driezijdige sluiting, telt een bouwlaag en wordt afgedekt met een zadeldak met driezijdige sluiting gedekt met een zinken roevendak. Kapel met houten rechthoekige dubbele deur met smeedijzeren beslag in een spitsboogvormige omlijsting. In geveldeel aan rechterzijde van de kapel eveneens een rechthoekige houten deur met smeedijzeren beslag. Twee spitsboogvormige glas in lood vensters met mergel tracering in de zijgevels. In de vensters in de linkerzijgevel is het familiewapen van de familie Regout nog aanwezig. De kapel is gebouwd in mergel.
De symmetrische voorgevel is door steunberen in drieën gedeeld. Het middendeel heeft een tuitgevel waarop een kruis van mergel heeft gestaan, het kruis is overigens bewaard gebleven. De toegang wordt gevormd door een spitsboogvormige poort met een geprofileerde omlijsting. In het vulstuk is de volgende tekst aangebracht:" Begraafplaats gesticht door Petrus Regout en zijne echtgenote Aldegonda Hoeberechts voor hen en hunne familie". Aan weerszijden van de deur bevinden zich spitsboogvormige vensters met ventilatieroosters. De gevel is gedecoreerd met een aantal spitsboognissen in verschillende uitvoering en geïnspireerd op verschillende stromingen binnen de gotiek. Aan de rechterzijde van de kapel bevindt zich een muur, opgetrokken in mergel met hierin een deur die toegang geeft tot de dakconstructie van de grafkelder. Deze is bekleed met asfalt en heeft een drietal ontluchtingskanalen.
Inwendig bevindt de grafkapel zich eveneens in een authentieke staat. Het overwelfde INTERIEUR van de kapel bevat onder meer een Neo-Classicistisch houten altaar met rondom een vijftal grafstenen. Het plafond is bekleed met pleister- en stucwerk. Een trap omgeven door een smeedijzeren hek voert naar de grafkelder. De smeedijzeren trapleuning heeft een houten handlijst. In het voorportaal van de grafkelder hangt een groot houten kruis en bevinden zich de graven van de stichter en zijn echtgenote. Aan de rechterzijde van het voorportaal bevindt zich de grafkelder die bestaat uit een gang met in totaal 109 grafnissen waarvan een aantal is afgesloten met een grafsteen. De gang heeft een plavuizen vloer. Aan het einde van de gang is een urnenmuur gebouwd, deze is van recentere datum.
Waardering
Deze grafkelder van Petrus Regout is cultuurhistorisch van groot belang. Het object is in hoge mate van belang als bijzondere uitdrukking van een culturele en sociaal-economische ontwikkeling, en tevens van een typologsche ontwikkeling. Het object bezit architectuurhistorische waarde vanwege het belang voor de geschiedenis van de architectuur, wegens de hoogwaardige esthetische kwaliteit van het ontwerp en het bijzondere materiaalgebruik en de ornamentiek. De grafkapel bezit ensemblewaarde op grond van haar situering in de nabijheid van de monumentale en rijksbeschermde basiliek van Meerssen, en heeft als zodanig bijzondere betekenis voor het aanzien van de kern Meerssen. Grafkapel en kelder zijn van algemeen belang op grond van de architectonische gaafheid van het ex- en interieur, en vanwege de architectuurhistorische, typologische en functionele zeldzaamheid.
De in 1878 tegen de zuidzijde van het koor gebouwde neogotische sacristie is gerestaureerd in 1936-'38. Er tegenaan staan enkele hardstenen grafkruisen (17de eeuw) en tegen de zuidmuur van de kerk bevinden zich de neoclassicistische grafstenen voor C.C. Roemers († 1838) en H. van Aubel († 1863). Aan de oostzijde staat de opvallend rijke neogotische grafkapel van de fabrikantenfamilie Regout (Markt 15) uit 1869. Mede vanwege zijn gespannen verhouding met het Maastrichtse gemeentebestuur liet Petrus Regout deze kapel voor zichzelf († 1878) en voor zijn vrouw M.A. Hoeberechts († 1878) hier bouwen en niet in zijn woonplaats Maastricht.
