Groenendaal: Leids tolhek

Omschrijving onderdeel 12: LEIDS TOLHEK (Groenendaal).

Tolhek gedateerd 1695 dat oorspronkelijk stond opgesteld langs de Leidsevaart nabij de Zandvoortselaan. Na afbraak is de poort hersteld en in 1926 opnieuw opgesteld in de zuidmuur van de moestuinmuur van Groenendaal. Het hek bestaat uit twee gemetselde hoofdpilaren met aansluitend een korte muurdam waarin een rondboogvenster. Vervolgens twee kleinere gemetselde pilaren. De hoofdpilaren hebben in- en uitzwenkende hoeken en worden gedekt met een forse natuurstenen bekroning waarin aan de ene zijde tegenover elkaar de stadswapens van Leiden en Haarlem en aan de andere zijde een accanthusblad met daarop vervolgens nog een kroon. De kleinere pilaren hebben eveneens een natuurstenen bekroning met daarop een bol gevat in een schelpmotief.

Waardering

Het tolhek is van belang:

- vanwege zijn historische betekenis als tolhek op de route Haarlem- Leiden;

- vanwege de monumentale vormgeving.