Er waren eens twee broers, die allebei de heerschappij over een stuk land wilden hebben. De jongste zette zijn broer gevangen in een kasteel. De gevangene kreeg goed te eten en werd zo dik, dat hij niet meer kon ontsnappen door de ramen en deuren, terwijl het personeel wel naar binnen en buiten kon. Na de dood van zijn broer werd hij bevrijd, waarvoor een stuk uit de muur moest worden gebroken.
Het lijkt wel een deel van een sprookje, maar de broers zijn historische personages en heetten Reinald en Eduard. Ze kregen omstreeks het jaar 1350 ruzie over de heerschappij over het hertogdom Gelre en kasteel Nijenbeek bij Voorst werd gebruikt als gevangenis. Nadat Eduard in 1371 sneuvelde tijdens een veldslag, werd Reinald III wederom tot hertog van Gelre benoemd. Hij stierf echter binnen een jaar, waarna opnieuw een opvolgingsstrijd uitbrak, omdat de familielijn was uitgestorven.
Donjon
Rond 1230 ontstond aan de oever van de IJssel de eerste woontoren met de naam Nijenbeek, die in het bezit van de graven van Gelre tot een kasteel werd verbouwd. Tijdens de Gelderse Oorlogen liet hertog Karel van Egmont delen van het kasteel slopen, zodat alleen de donjon bleef staan. Zowel tijdens de Tachtigjarige Oorlog als in het rampjaar 1672 kwam de toren korte tijd in handen van de respectievelijk Spaanse en Franse vijand. Eind achttiende eeuw werden er door een nieuwe eigenaar, baron Schimmelpenninck van der Oije, grote restauraties uitgevoerd. In april 1945, de laatste oorlogsmaand, is het kasteel beschoten door de geallieerden om de gelegerde Duitsers te verjagen. Dit heeft ernstige beschadigingen tot gevolg gehad.
Ruïne
Na de Tweede Wereldoorlog is kasteel Nijenbeek vervallen tot een ruïne. Door de beschietingen werden de zestiende eeuwse aanbouw en het negentiende eeuwse piramidedak vernietigd. Een houten nooddak werd aangebracht, maar is ingestort omdat restauratie uitbleef. Op dit moment hebben de elementen vrij spel, hetgeen tot aftakeling leidt. Om verder verval te voorkomen zijn er plannen om spoedig de huidige staat te consolideren. Wanneer dat proces gereed is, zal het publiek mogelijk beperkte toegang krijgen tot de ruïne van kasteel Nijenbeek.
