Voormalig Groninger Museum

Inleiding MUSEUMGEBOUW, vrijstaand gesitueerd aan het einde van de Praediniussingel, in fases gebouwd in de periode 1894-1907 naar ontwerp van C.H. Peters, rijksbouwmeester te Groningen van 1884 tot 1916, in de voor Peters kenmerkende neo-gotische bouwstijl. Het oorspronkelijke ontwerp beperkte zich tot de westelijke vleugels, de tuitgevel en de ingangspartij. De oostvleugel dateert van 1902 en de achtervleugel van 1907, waarmee het gebouw een U-vormige plattegrond kreeg. De jongste uitbreiding kwam gereed in 1978 naar ontwerp van architect Daae en valt buiten de bescherming. Het interieur is gemoderniseerd. Het gebouw is thans nog steeds in gebruik als museum. Omschrijving Het monumentale gebouw is opgetrokken op een H-vormige plattegrond en telt twee bouwlagen onder zadeldaken, gedekt met leien in Maasdekking. De gevels zijn opgetrokken uit een oranje-rode baksteen. De westelijke gevel is drie raamtraveeën breed. Het basement is uitgevoerd in een grijs-bruine baksteen en is afgedekt met een afgeschuinde lijst van hardsteen. De verdiept liggende vensters zijn afgesloten met segmentbogen. In de trommels zijn figuratieve symbolen in reliëf aangebracht. De vensters hebben een getrapte afzaat. Over twee verdiepingen zijn de vensters samengevat in een lijst met kraalprofiel. De gevel is verlevendigd met witte speklagen en waterlijsten. Onder de geveltop bevindt zich een boogfries. De geveltop wordt geleed door driekwart schalken met drie smalle vensters. Daarboven bevindt zich een tweede stelling schalken met driepassen. Op de schouders staan puntvormige kogels. De toegangspartij heeft een hardstenen trap, die leidt naar een zware dubbele houten toegangsdeur met rondboogvormig bovenlicht en een driepastracering. De uitgemetselde erker op de verdieping rust op een tongewelf en consoles boven de ingang. De oostelijke vleugel telt vier brede raamtraveeën, waartussen steunberen zijn aangebracht. Het basement heeft hier vier rechtgesloten vensters met hardstenen profielen. In het voordakschild bevinden zich twee houten dakkapellen met driepassen. De westelijke zijgevel telt zes traveeën en is op dezelfde wijze geleed en vormgegeven als het westelijk deel van de voorgevel. Waardering Museumgebouw, geheel vrijstaand bouwwerk met zeer fraai gedetailleerde gevels en zorgvuldig vormgegeven in neo-gotische bouwstijl, van algemeen belang vanwege zijn cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde vanwege zijn bijzondere schoonheid en vanwege zijn betekenis voor de kunstgeschiedenis als belangrijke representant van de historiserende museumbouw rond 1900. Bovendien vormt het gebouw, deel uitmakend van de waardevolle bebouwing aan de Praediniussingel en liggend in de zichtas over de singel naar het noorden, als zodanig een zeer belangrijk element in de hoogwaardige stedebouwkundige structuur van de singelreeks langs de zuidzijde van de binnenstad van Groningen.

Het voorm. Groningsch Museum van Oudheden (Praediniussingel 59) kwam in drie bouwfasen tot stand naar ontwerp van Rijksbouwmeester C.H. Peters. Uit 1894 dateert de rijk gedetailleerde neogotische westvleugel. De soberder uitgevoerde, maar in opzet aangepaste, oostvleugel dateert uit 1902. Met de uit 1907 daterende achtervleugel kreeg het museum een U-vormige plattegrond. De jongste uitbreiding kwam in 1978 gereed. Tegenwoordig bevat het complex het Natuurmuseum en het Natuur & Milieucentrum.