De wereld van de Amsterdamse kunstenaar, 19 - Nelson Carrilho

Tijdens de Open Ateliers Jordaan zag ik in de Tuinstraat het atelier van Nelson Carrilho. Het stond vol met grotere en kleinere bronzen beelden van mensen en dieren. De paarden vielen als eerst in het oog. Helemaal achterin was de werkplaats.

Een paar weken later ben ik bij hem terug. Hij is ruim 35 jaar kunstenaar. “Als kind ben ik de wereld in gegaan. Ik ben hier op 11-jarige leeftijd gekomen, uit Curaçao, een van de vele plekken op de wereld waar het Nederlands kolonialisme zijn diepe sporen heeft achtergelaten.” Als hij terugkijkt op zijn werk in al die jaren ziet hij twee rode draden: beelden met een kritische ondertoon, die gaan over onrechtvaardigheid. Maar ook beelden, soms dezelfde, die de bedoeling hebben te verbinden, een brug te zijn tussen meerdere culturen.

Diep graven

Hij kwam diverse thema’s tegen waarmee hij aan de slag is gegaan. Nelson: “Soms begreep ik een bepaald onderwerp nog niet helemaal. Ik ging erover nadenken, zoeken in mijn onderbewuste, laag voor laag. De wortels van sommige onderwerpen gaan zó diep. Maar ik groef diep in mezelf, en haalde dingen naar boven. Je ervaart dan uiteindelijk een soort heling, je kunt dingen op een hogere plek zetten als het ware.”

Gevraagd naar een sleutelwerk wijst hij er drie aan. Te beginnen met Moeder Rots, Mama Baranka. “Ter nagedachtenis van de in 1983 vermoorde Kerwin Duinmeyer, een Antilliaanse jongen, kreeg ik de opdracht een beeld te zijner nagedachtenis te maken. Iedereen dacht dat ik een evenbeeld van Kerwin zou maken, maar ik koos ervoor om Mama Baranka te verbeelden, Moeder Rots. Moeder Rots is een symbool van kracht en onverzettelijkheid. Een sterke vrouw noemen we op de Antillen Mama Baranka (baranka = rots). Je beeldt daarmee de kracht van alle vrouwen uit. Moeder Rots is vergelijkbaar met de godin Moeder Aarde in andere culturen. Omdat Curaçao nu eenmaal uit rots bestaat, is het daar Moeder Rots geworden.”

Het beeld staat op een opvallende plek in het Vondelpark.  Nelson: “Ik kreeg maar twee maanden voor een zo belangrijk en tevens ook mijn eerste monumentaal werk. Het proces is net goed gegaan. Het is een belangrijk proces geweest. Heel veel mensen genieten van het beeld. Ik kan elk moment het park ingaan om ook te gaan genieten. Ik krijg nog steeds veel reacties.”  

Het Paard

Het tweede sleutelwerk heet Dragers van Verre. Het staat in het Westerpark. “Het laat zien dat iedereen zijn culturele rijkdom heeft meegenomen, waar hij of zij ook vandaan komt of naar toegaat. En iedereen kan dat ook uitdragen. Het is een verbindingsbeeld bij uitstek waarbij de culturen elkaar ontmoeten vanuit hun kracht.”

En tot slotte het Paard. “Het paardenbeeld hoort bij de klassieke kunstvormen. Er zijn al veel paarden gemaakt, al duizenden jaren. Het is moeilijk om nog iets toe te voegen aan het palet. Toen de opdracht kwam heb ik diverse studies gemaakt. Ik besloot een open paard te maken. Met die openheid voeg je iets toe. Je verplaatst de aandacht voor de buitenkant, de vorm, naar de binnenkant, jouw innerlijk. Het paard en jij worden zo deel van de omgeving. Het paard staat in Retie, in België, een echt paardengebied. Wilde ik daar een paard plaatsen, dan moest het wel een goed paard zijn.”

Hij moest echter wel diep gaan. Hij had altijd wel paarden gezien, maar er nooit echt naar gekeken. “Maar ik kan niet in mijn comfort zone blijven zitten. Ik doe veel opdrachten en moet vaak grenzen verleggen.”

De vogel

Nelson Carrilho volgde de Utrechtse Kunstacademie Artibus van 1974 tot 1980 . Hoe ervaart hij het kunstenaarsleven? “Het is een onzeker leven, je weet nooit precies wat je inkomsten zijn. Dat zou je kunnen oplossen door seriematig beelden te maken. Als je daarvoor kiest, kun je beter ophouden. Het leven is ook een kunst. Het kunstenaarsleven houdt ook in dat je je verbindt met je omgeving, zodat je een manier van leven krijgt waarop alles in elkaar grijpt, zodat alles gaat zoals het moet gaan.”

Hij verduidelijkt het met het verhaal van de vogel. “Als ik vanuit een ego-gevoel de vogel in een kooi stop, is het dan nog wel een vogel? Het gaat bij de vogel om de vrijheid die hij heeft. En die vrijheid ontneem je hem als je hem in een kooi stopt. Zo is het ook bij kunst. Kunst is wat niet te benoemen is. Wij, kunstenaars, planten zaden, laten dingen groeien. Daarbij omarmen we de totaliteit. Als ik een paard ga maken, moet ik het paard omarmen, voelen, begrijpen, met alle zintuigen. Ik word het paard. Ga ik het benoemen, dan verlies ik de essentie. Dan zijn we terug bij de vogel in de kooi. Maar sommige mensen begrijpen pas iets als ze het kunnen benoemen, als het gevangen is. Als kunstenaar speel je daar natuurlijk mee.”

Afbeeldingen:  1) Aan het werk, 2) detail Dragers van Verre, 3) detail Fools Parade, 4) detail Moeder Rots, 5) Dragers van Verre, 1989, Westerpark, 6) Fools Parade, 1998, 7) Identity, Who cares, 1999, 8) Kerwin monument, Moeder Rots, Vondelpark, 1984, 9) Mattheus passie, 2013, 10) Paard te Retie, 11) Railroad to heaven, 2006,  12) Wachten op God, 2000, 13) Warchild, 2009, 14) Waterlooplein met Moeder

https://www.facebook.com/Carrilhosculptor   
http://www.carrilho.exto.nl/

http://bit.ly/2aJ3Hsd 

Circa:
Nee

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 1

Reacties

Mooi verhaal, Walter! Ik heb een zwak voor Curaçao en ben bepaald onder de indruk van deze kunstenaar. Ook de religieuze objecten zijn heel interessant. Misschien iets voor een aanvullend stuk voor #kerkverhalen?