De wereld van de Amsterdamse kunstenaar, 22 - Patty Schilder

Patty Schilder is een keramiste. Tijdens de Open Ateliers Jordaan zag ik aan de lange Lijnbaansgracht in een atelier een groep mensen die uitleg kregen bij de kunstwerken aan de muur. Het leken schilden.  Ik liep even naar binnen. De materie was niet direct herkenbaar. Was het hout? Was het keramiek?  In ieder geval was het bijzonder.

Inspiratie

Een paar weken later zit ik aan de tafel bij Patty Schilder. Ze vertelt dat de schildvorm van haar werken geïnspireerd is op diatomeeën, kiezelwieren. Dat zijn eencellige dieren. Patty: “Ze bestaan uit twee helften, die als een doos en deksel in elkaar past. Een van die helften heeft vaak een spleet, waardoor het kiezelwier stoffen uit zijn milieu opneemt of afscheidt. Ze lijken inderdaad op schilden.”

“Mijn vorm is een combinatie van een organisme en een schild. Als keramist maak je altijd eerst een vorm die je daarna nog kunt beschilderen. Daarna wordt de klei natuurlijk nog gebakken. Klei wordt getransformeerd tot steen. We noemen dit keramiek.”

Naast diatomeeën wordt Patty ook geïnspireerd door putdeksels op straat. “Ik heb foto’s gemaakt en verzameld van putdeksels over de hele wereld. Soms zie je er zand omheen, schaduwen, scheuren, of een mooi lijnenspel en dat komt dan terug in mijn sculpturen.”

Patty wil de naakte huid, verweerdheid, erosie puur met pigmenten accentueren. Verweringsprocessen waarbij de invloed van tijd en natuur zichtbaar zijn. “Rotsformaties en gelaagdheid, schimmelculturen, diatomeeën en sporen van afbladderende verf op deuren en muren. Prachtig!”

Daarnaast vindt ze het fascinerend dat kleuren, vormen en symbolen in verschillende culturen een totaal andere betekenis hebben. Symbolen hebben cultuurgebonden betekenissen en zijn meerduidig. Zo is de slang bijvoorbeeld in Afrika een symbool van wijsheid en worden er hier in het westen weer totaal andere betekenissen aan toegekend.

“Mijn wandobjecten lijken niet meteen op keramiek. Mensen denken ‘is het van hout?’. ‘Of is het toch keramiek?’”

Experimenteren

Veel van haar werk ontstaat organisch. “Ik heb een idee, gebaseerd op beelden, indrukken, herinneringen. Daarmee ga ik aan de slag. Het is zelden een uitgewerkt plan. Soms blijkt het niet te werken of geen spannend resultaat op te leveren. Dan gooi ik het weg.
In plaats van gewoon water gebruik ik bijvoorbeeld slootwater met kikkerdril erin, of ik gooi  houtschaafsel op het werk net voor de afkoeling. Dan krijg je weer een ander effect. Ik werk veel met reductie en oxydatie. In de loop der tijd heb ik veel kennis opgedaan wat werkt en hoe het mogelijk kan werken. Onderweg kan het veranderen. Dat vind ik een van de leuke aspecten van experimenteren met de oppervlakte, de huid.”

Mali   

In de jaren negentig is ze naar West-Afrika, Mali, gegaan. In het grotendeels animistische Dogon gebied is er ook christendom en islam. Het bestaat naast elkaar. “Ik werd geraakt door de cultuur. Er is een vrouwenwereld en een mannenwereld. De gulle lach hebben ze gemeen. Ik zag tatoeages, beschilderingen en initiaties en nog zo veel meer.”

Huid is intrigeert haar. “Bij inkervingen van een zwarte huid is er sprake van weefselverdikking, de zogeheten ‘krokodillenhuid’. Dat werkt bij een witte huid anders. Daar heb je die verdikking niet. Een huid met minder pigment krijgt korsten die daarna witte littekens achterlaten. Tatoeages en inkervingen hebben evenzo vele betekenissen. Zoals ‘ik behoor tot deze stam of groep’, maar tatoeage kan ook een symbool zijn voor schoonheid, rijkdom, status, aanzien, moed of kracht. “Ik haal er nog steeds inspiratie uit, na al die jaren!”

West-Afrika

Patty heeft zelf Indisch-Afrikaanse roots. “Mijn overgrootvader (van vaderskant) komt uit West Afrika. In de negentiende eeuw hadden de Nederlanders in totaal zo’n 3500 Afrikanen geronseld om te werken in Nederlands-Indië. Zo ook mijn overgrootvader. Ineke van Kessel heeft dit tamelijk onbekend klein stukje Nederlandse geschiedenis beschreven in haar boek ‘Belanda Hitam’ (zwarte Hollanders). Het Tropenmuseum heeft hier zelfs nog een tentoonstelling aan gewijd. In De zwarte met het witte hart van Arthur Japin wordt deze geschiedenis verteld aan de hand van twee Ghanese jongetjes Kwame en Kwasi waarvan er een via Nederland naar Indonesië gaat."

Doen, doen, doen

Patty schilder is autodidact. In 1992 schreef ze zich als keramiste bij de Kamer van Koophandel. Ze had met iemand een draaischijf gemaakt omdat ze wilde pottenbakken. Op haar zolderetage in Amsterdam. Ze was toen nog verpleegkundige-Z, ze verzorgde personen met geestelijke en lichamelijke handicaps. “Ik was weg van het pottenbakken, het liefst ging ik buiten stoken.” Op zeker moment schafte ze een rol en vervolgens een kleiwals aan en ging ze anders werken.

“Het was puur plezier. Magic! Er was toen nog geen internet toen en weinig collega’s aan wie ik even iets kon vragen. Veel mislukte, maar ik ging door, als een bezetene. Het was Doen, Doen, Doen. Ik zegde de baan die ik had op, om me te kunnen verdiepen in keramiek. Om financieel onafhankelijk te blijven werkte ik drie avonden in de week in een Indonesisch restaurant.”

Ze zag een oproep in een vakblad: drie galeries zochten jonge keramisten, net afgestudeerd van verschillende academies om nieuw werk te exposeren. “Ik stuurde foto’s van mijn werk op en bedacht dat ik dit maar als een soort examen moest beschouwen. Er kwamen zo veel aanmeldingen binnen dat slechts een op de drie door kon gaan. Van de ruim 35 exposanten bleek ik vervolgens de enige autodidact te zijn die ook geselecteerd was.”

Een nieuwe fase brak aan. Andere exposities volgden, in binnen- en buitenland. In ‘98/’99 ging Patty full-time met de keramiek aan de slag. Inmiddels zijn we vele jaren verder en geeft ze onder meer cursussen en workshops in het atelier aan de Lijnbaansgracht en raku workshops op een biologische boerderij in Zunderdorp.

Literaire salon

“Ik ben blij met wat ik doe” zegt ze. “Ik voel me een gezegend mens. Ik breng dingen samen die ik graag wilde samenbrengen. Dat is onder andere ook de literatuur.” Maandelijks wordt er in samenwerking met een aantal vrienden succesvol de Literaire Salon Schilder & Schimmelpennink georganiseerd waarin schrijvers en dichters worden geïnterviewd, niet de minste. Er is plek voor 65 bezoekers. De directie bestaat uit Ton Schimmelpennink, eigenaar van Boekhandel Schimmelpennink aan de Weteringschans, zijn vrouw Marianne Aaldering en Ger Ackermans, de vriend van Patty die we onder andere kennen van In de Rooie Haan, en Patty zelf.

De salon vindt altijd op een zondagmiddag plaats en duurt drie uur. Het eerste uur wordt een auteur geïnterviewd, dan is er een uur pauze waarin wordt gegeten, gedronken en boeken gesigneerd. Vervolgens is er een interview met een andere schrijver, vaak een dichter. De sfeer is gemoedelijk, met een muzikale omlijsting aan het begin, in de pauze en op het eind. “Ger is spreekstalmeester, verzorgt ook de drank en samen bedenken en koken wij de gerechten voor het lopend buffet.”

Afbeeldingen: 1) Patty Schilder, 2) Clouds, 3) Eureka, 4) Mist, 5) Red Night, 6) Z.T., 7) Native soil, 8) Domicle of female and male, 9) drieluik maten, 10) Guardian angel, 11) Weathered I, 12) Weathered II, 13) Mural, 14) Sediment maten  

http://www.pattyschilder.nl/                                                          https://bit.ly/2eXgh6k 

 

 

Circa:
Nee

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0