De wereld van de Amsterdamse kunstenaar, 65 - Gerda Kruimer

De tentoonstelling Form On-Line in Breed Art Studios in Amsterdam (01.06–13.07.2019), een duo-expositie van Gerda Kruimer (NL) en Sabine Jacobs (DE), leverde een interessante dialoog op van werk dat gekenmerkt wordt door amorfe groeivormen (Jacobs) en werk dat gekenmerkt wordt door het gebruik van de rechte lijn, dat ook allerlei groeivormen kent (Kruimer). Gemeenschappelijk hebben de twee een ruimtelijke en constructieve aanpak.  

Van Gerda Kruimer zag ik op de tentoonstelling langgerekte horizontale en verticale transparante zwarte structuren met af en toe kruisende lijnen, daarnaast werken in een lijst met een door vormen bepaald patroon en kleine, bijna vierkante blokachtige werken van zo’n 20 x 24 centimeter.  

Punatics  

Als ik op bezoek ben, een tijdje later, in haar atelier in de Jordaan, zie ik ze alle drie ook aan de wand. De blokachtige werken, die soms ook een beetje scheef lopen, zijn haar ‘Punatics’. In de zomer van 2017 maakte ze met haar gezin een verre reis naar de Pacific. In het noordwesten van Big Island, Hawaii, kwamen ze in de provincie Puna op een lava vlakte vrijstaande kleine huisjes tegen, strak geconstrueerd.  

Gerda Kruimer: “Het zijn soms futuristische bouwsels, klein en efficiënt. Sinds 1983 is de vulkaan weer actief en wordt het gebied regelmatig getroffen door vulkaanuitbarstingen wat zorgt voor een zwarte lava bodem. Mensen die het niet zo breed hebben zijn er huisjes op gaan bouwen. De huisjes in aanbouw leken op de drie dimensionale rasterwerken die ik eerder maakte. In een eerdere serie werken had ik ook de achtergrond van wit naar zwart veranderd. Voor mij werkte de zwarte lavavlakte als een groot abstract zwart vel.”  

Toen ze weer thuis was en aan het werk ging vielen een aantal dingen samen. “Ik tekende een vervolg op de rastertekeningen die ik eerder maakte en begon het systeem van binnen uit te veranderen, de vormen van de huisjes werden zichtbaar. Op basis van deze tekeningen maakte ik kleine muurobjecten: variaties op een type, teruggebracht tot de essentie.”  

Lijnen   

Gerda Kruimer werkt met lijnen, gemaakt met houtskool, grafietpotlood, pen en inkt en de laatste tijd met acrylpennen. In haar autonome tekeningen past zij ‘de lijn’ op verschillende manieren en vanuit verschillende uitgangspunten toe: het stedelijk landschap, bepaalde (inheemse) architectuur, wiskundige projecties, willekeurige patronen.  

Lijnen worden vervolgens rasters die in verschillende lagen over elkaar geplaatst worden. Gefascineerd door ontelbare lijnen die onbesproken, ongezien verbindingen maken in het ruimtelijke geheel, maakte ze diverse series. De nadruk in haar vormentaal verschuift steeds, omdat zich, mede door haar reizen – ze maakte meer dan 90 verre reizen over de hele wereld - , steeds nieuwe inspiratiebronnen aandienen.  

Het levert geometrisch-constructivistische werken op die architectonisch aandoen. Van het een komt ze in het ander, zegt ze. “Ik heb geen thema, maar wel een paar constanten zoals het grid / het raster en het perspectief, respectievelijk het laten verdwijnen van het perspectief en daarmee ook het weglaten van hiërarchie in een werk. Werken ontstaan door te kijken en denken en door te werken en als alles op het juiste moment op z’n plaats valt.” Haar series duren niet zo lang. Elke serie heeft op een gegeven moment een natuurlijk einde. Haar vormentaal verandert continu, ook omdat zij vanwege haar reizen, steeds weer nieuwe inspiratiebronnen ontdekt.  

Wegvallende hiërarchie  

Door het reizen ging ze op een andere manier naar de wereld kijken. “Als ik tijdens vliegen van veraf naar de aarde keek, viel alle onderscheid tussen dingen weg, er waren wel verschillende dingen, maar alles was van gelijke waarde. De hiërarchie en het daarop gebaseerde perspectief viel weg. Zo kwamen de rasters in beeld. Ook in de architectenwereld wordt soms zo geopereerd. Daar heet het axonometrie. De derde dimensie wordt eruit gehaald zodat het ‘plat’ valt. Ik ga van tweedimensionaal naar driedimensionaal en weer naar tweedimensionaal. Zo krijg ik indirect en ook door het gedeeltelijk weghalen van lijnen, licht perspectief in mijn werk.”  

Times Square  

We kijken naar de werken die ze maakte naar aanleiding van een bezoek aan New York en Utah. “Ik ging ergens zitten op Times Square in het centrum van New York toen mijn kinderen even een winkel ingingen. Aanvankelijk zag ik een massa bewegingen, van mensen, van verkeer, van lichtreclames. Na enige tijd begon ik er ritme en structuur in te zien. Ook in Utah had ik dezelfde soort ervaring. Toen ik vanuit het westen komend over het land keek, overzag ik in één keer een patroon van schaduwen door verschuivende wolken. In de schaduw zie je vanuit de verte niets. Daar ben ik – weer thuis – mee aan de slag gegaan. Ik ging de achterliggende onderdelen ‘framen’. De volgende stap was het raster in zijn eigen leegte te laten verdwijnen.”  

Je ziet nog wel wat donkere stukjes op de betreffende werken die doen denken aan onderdelen van een stad, bruggen, torens. Maar bijna al het donker verdwijnt naar het licht. "Ik draai het als het ware om naar een 'negative space'."  

Op een eerdere reis in Zuid-Amerika zag ze dat veel kleine steden in blokpatroon zijn gebouwd. “Dat hebben de Spanjaarden gedaan uit strategische overwegingen, ten behoeve van de verdediging van de stad. Je ziet het ook terug in het patroon van de stad Barcelona, daar hebben andere overwegingen een rol gespeeld. Het is een kwestie van indelen. Dat zie je ook in mijn werk, ook dat is indelen en plaatsbepaling.”  

Tentoonstellingsmaker  

Behalve kunstenaar is Gerda Kruimer ook curator. “Ik noem het liever tentoonstellingsmaker”. Zo maakt ze – met René Eicke - de tentoonstellingen ‘Contemporary Contemplations’. De eerste tentoonstelling was in 2018 bij Arti et Amicitiae in Amsterdam te zien, reisde toen door naar Berlijn, het Kunstquartier Bethanien, het Kunsthaus in Erfurt, PHK 18 in Rotterdam, ACEC in Apeldoorn en gaat volgend jaar onder andere naar Galerie Ursula Walter in Dresden. 

“Het gaat in deze tentoonstelling om herhaling, contemplatie en ambacht. Elke keer als we in een andere locatie zijn, vragen we de mensen daar om input door kunstenaars toe te voegen die verwantschap in hun werk hebben met het onderwerp. Zo krijg je een zwaan-kleef-aan effect.”  

Onlangs deed ze als kunstenaar en curator mee in de drie tentoonstellingen ‘Interdiscursive Non-Objective’ van Mark Starel in Polen en in de tentoonstelling ‘Concrete Summer’ van Viktor Hulik met abstracte geometrische constructieve en reductieve kunst in diverse instituten en galeries, onder andere Galéria Umelka in Bratislava. “Het is iedere keer weer bijzonder inspirerend om met de diverse kunstenaars te spreken. Dat geeft energie”.  

Overigens begon het al vroeg met die geometrische vormen. Op de middelbare school maakte ze in de bibliotheek al een muurschildering met geometrische vormen erin. Ze laat het zien op de telefoon. Diverse twee en driedimensionale geometrische vormen, enkele mensfiguren en een leeg zwart vlak, het schoolbord. 

Filosofie  

Toen al wist ze wat ze na de middelbare school zou gaan doen: de Kunstacademie. “Ik wist het al op mijn tiende. Ik ging na de middelbare school eerst naar de Amsterdamse Academie voor Beeldende Vorming (nu Hogeschool voor de Kunsten) en daarna meteen naar de afdeling Monumentaal van de Gerrit Rietveld Academie waar ik in 1991 afstudeerde." 

Tot slot: kan ze haar filosofie kort samenvatten? Dat kan ze. Gerda Kruimer: “Mijn fascinatie zijn de ontelbare lijnen die onbesproken, ongezien verbanden leggen in het ruimtelijke geheel. Als antwoord op de gecreëerde wereld om mij heen, bepaal ik mijn plaats telkens opnieuw in mijn werken, zo ik besta!”  

Afbeeldingen

1) Gerda Kruimer  Sabine Jacobs in Breed Art Studios Amsterdam 2019, 2) Gerda Kruimer FORM ON-LINE BREEDARTSTUDIOS 2 x 3D Grid 7 Punatics 2 x Sabine Jacobs 2, 3) Gerda Kruimer FORM ON-LINE BREEDARTSTUDIOS 3D Grid 2007, 4) Gerda Kruimer Between the Lines  Second in Line 7 Punatics in Breed Art Studios 2019, 5) Gerda Kruimer FORM ON-LINE BREEDARTSTUDIOS 2 tekeningen Simulacrum, 6) Kruimer Gerda installation with punatics in Arti Amsterdam, 7) Gerda Kruimer LaKaserna, 8 – 13), werken Gerda Kruimer, 14) portret Gerda Kruimer  

http://gerdakruimer.nl/
https://www.instagram.com/gerdakruimer/
https://www.facebook.com/gerdakruimer.art/
https://breedartstudios.net/form-on-line/
https://www.instagram.com/breedartstudios/
https://www.facebook.com/BreedArtStudios/

http://bit.ly/2CnwsWy 

 

 

Circa:
Nee

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0