De wereld van de Groningse kunstenaar, 4 - Dagmar Stap
Dagmar Stap maakt sculpturen van verpakkingen. Die sculpturen borduurt ze. Veel producten die je in de Chinese toko vindt, zoals een pak instant noedels of een blik kokosmelk tot en met zelfs een kassabon. Dagmar speelt in haar werk met het waardeloze en waardevolle, afval en kunst.
Ik zoek haar op in Het Paleis in Groningen, een café aan het Boterdiep. Haar studio bevat zich in het blok erachter. Eerder zag ik haar werk in Galerie Fleur & Wouter in Amsterdam, onder meer de verpakkingen van Aziatische producten onder een stolp.
Borduren
“Er zit zoveel design in verpakking”, zegt ze. “Het zijn gebruiksproducten. Je koopt het, eet het op, en gooit de verpakking meteen weg. Je doet er niets mee. Ik wil de schoonheid van de verpakking vastleggen met materiaal dat wel blijft bestaan.”
Thuis werd er door haar moeder gebreid en gehaakt, en haar zus zat vaak achter de naaimachine. “In mijn familie wordt handwerk gewaardeerd, maar ik borduurde zelf niet. Maar stof en draad spraken mij aan. Ik maakte me het borduren op mijn manier eigen, niet met kruissteken, maar met mijn eigen steken. Ik schilder als het ware met draad.”
Toko
Op de Academie Minerva in Groningen zat ze bij de studierichting Illustratie. “Tekenen en schilderen. Op de Academie maakte ik al veel verpakkingen. Ik zocht naar een techniek dat je het ook kon voelen. Een 2D verpakking klopte niet, ik wilde het helemaal namaken en in elkaar zetten zodat het 3D werd.” Ze ontdekte een goede ondergrond: wolvilt: “Dat klit bij elkaar, veel beter dan katoen dat heeft kleine gaatjes.”
Haar docenten konden er niet zo veel mee. “Zij waren 2D gewend, het was lastig voor hen te beoordelen. Ik ging meer de autonome kunstkant op, maar ben wel afgestudeerd in Illustratie.” Het half jaar dat ze had voor het maken van haar eindexamenwerk was te kort. “Ik maakte verpakkingen van Aziatische producten. Die spraken me aan, meer kleur en illustratie dan bij de producten van de Nederlandse supermarkt. Ik was nog nooit in een toko geweest, maar deed de stap samen met mijn vriend, die half-Indonesisch is. Het borduren bleek een tijdrovende techniek. Ik had mijn werk nog niet echt af en nadat ik geslaagd was voor de Academie ben ik ermee door gegaan.”
Sleutelwerk
Een jaar is ze nu afgestudeerd en ze heeft al diverse exposities met haar werk gehad. Bij This Art Fair in de Amsterdamse Beurs van Berlage, bij Galerie Fleur & Wouter en in de maand september in Galerie Sign in Groningen. “Het is inderdaad intensief. “
Heeft ze een sleutelwerk, een werk dat een nieuwe wending betekende? Dat heeft ze, en zelfs twee. “Mijn eerste sleutelwerk was mijn versie van een 2D cellofaan van een Skittles verpakking (gekleurde snoepjes met een S erop). Mijn tweede sleutelwerk was een Yum Yum verpakking van instant noedels. Studentenvoer, erg herkenbaar. Het was de eerste keer dat ik 3D ging. Mensen worden er nostalgisch bij.”
Galerie Sign
We gaan de stad in, naar Galerie Sign, waar ze met drie andere kunstenaars exposeert in de tentoonstelling ‘Some things to talk about‘. In de kelderruimte zijn haar werken als afval neergelegd op de grond. Er liggen bananenschillen, zwarte vuilniszakken met geel lint. Golden Diamond vruchtjes op sterk water, een filterzakje met koffieprut, Hot Females, kaneelsnoepjes – “De verpakking is mooi, maar ze smaken niet lekker.”- Dorina chocolade in gouden verpakking. En alles geborduurd en genaaid.
In het ‘Hangjeugdhoekje’ liggen sigarettenpeuken, een Red Bull blikje, een joint, een aansteker, een opengescheurd condoompakje (rood), uit een weggegooide verpakking komt sap. Ook alles geborduurd. “De mensen misten nog een frikandelbroodje.”
En in de andere hoek frietjes die steken uit een McDonalds doosje, een blauwe belastingenvelop, een theezakje met de verpakking, Cornbits, maiskorrels, een Filipijnse snack, instant noedels en een bonnetje met ook iets hand geschrevens erin. “Ik deed nog een maand over de Yum Yum. Maar het gaat steeds sneller. Als je bezig bent doe je met elke volgende verpakking wel een nieuwe ontdekking.”
Op de grond
Ze leert ook over de beste presentatie. “Bij mijn eindexamen lag het onder een glazen stolp. Bij This Art Fair wilde ik dat doorbreken en kwam het in een schap als een soort winkeltje. Mensen gingen er nonchalant mee om. Dat was ook niet de bedoeling. Bij Fleur & Wouter ging het weer onder de stolp. Nu bij Sign ligt het als afval op de grond. Bij de opening gingen de mensen ertussen zitten en rustig kijken.”
Ze groeide op in Ny Altoenae in de provincie Friesland, niet ver van de Waddenzee. “Er woonden diverse kunstenaars. Dat doen ze nog steeds. Ik vond het apart en aantrekkelijk. Ik kende ze niet, de afstand was te groot, maar het trok me toch zo aan dat ik later koos voor de Kunstacademie.”
“Toen wilde ik net als hen in een oude boerderij wonen en de hele dag schilderen. Nu woon ik in de stad en borduur ik bijna elke dag.”
Afbeeldingen
1) Vifon, 2) Vifon achterkant, 3) Skittles blauw, 4) Red Bull Durex, 5) portret Dagmar Stap, 6) Loquats, 7) Lettuce, 8) groep, 9) groep kopie, 10) fietsje, 11) durex
https://www.instagram.com/dagmarstap/
https://www.galeriefleurenwouter.com/dagmar-stap
