De wereld van de Haagse kunstenaar, 51 - Haydi Cameron

Op de atelierroute Haagse Hout zag ik het werk van Haydi Cameron. Haar werk was me al opgevallen toen ik de site van de atelierroute bezocht. Ik zag intrigerende beelden die je meteen aan het denken zetten. Ze heeft een mooie ruimte in een voormalige school in de Van Heutzstraat.

Ik bezoek haar voor de tweede keer.  Het licht valt overvloedig binnen. In het midden staat een stevige werkbank. Bovenin de hoek, bij de deur, staat een torso van een dame met een oranje helm op.  In plaats van haar beelden die ik tijdens de kunstroute zag, zie ik een hangmat. De beelden zijn tijdelijk vertrokken naar een expositie in de Eshoeve.  

Aan de rand van Paramaribo

We gaan zitten bij een klein tafeltje waarop een kaars brandt. ‘Ik steek altijd een kaarsje op.’ Er liggen twee boeken op elkaar, een boek van Krishnamurti en de Bijbel. Bij het kraangedeelte zie ik weer de foto van een oudere Surinaamse man. Haydi: ‘Mijn vader. Ik begroet hem altijd als ik kom. Ik vind het prettig als hij er is.’

De familie van Haydi, een grote familie met 11 kinderen, woonde deels in de stad en deels ‘op buiten’. De oudere broers en zussen woonden al op zichzelf in de stad, maar de vijf jongste kinderen, waaronder Haydi, woonden in ‘de polder’. 

De familie had twintig hectaren grond. Als vader terug kwam van zijn kantoorbaan in de stad en de kinderen uit school, werkten ze samen op het land. Knollen werden er verbouwd, kousenband, tayerblad, oker, bananen en pompoenen. Er liepen kippen rond en er was een grote kreek met vis er in. ‘Hengelen was mijn passie.’ Ze vond het fantastisch op het land. ‘Iets in de grond zetten en zien groeien, zien waar de dingen vandaan komen, dat is idyllisch. Het is me zeer dierbaar.’

Van schilderijen naar objecten

Haar moeder was een geweldige organisator, ze zorgde dat alles op rolletjes liep. Haydi was handig en creatief. Ze hield van aanpakken, van wat dan ook. Een typisch meisje was ze niet. Ze droeg liever een broek dan een jurk. Haydi: ‘Mijn vader was de eerste in het gezin die zag dat ik anders was. ‘Kind, wat maak je mooie dingen’, zei hij, en voegde daar aan toe ‘Daar kun van je van eten, van leven.’

Pa had het goed gezien, er school een artiest in haar. Maar voordat het zover was moest ze nog wat horden nemen. Aanvankelijk begeleidde Haydi jongeren, ook jongeren die zoals het heet ontspoord waren. Dat ging haar goed af, ze was zelfs de grondlegger van het jongerenwerk in Leidschenveen, maar uiteindelijk koos ze toch voor haar passie, de Kunst.

Drie jaar geleden nam ze een sabbatical. Ze ging naar Suriname. Toen ze terug was transformeerden de schilderijen naar objecten.

En die objecten, heel mooi, zag ik dus tijdens mijn eerste bezoek. Ik zag ze weer op de expositie in de Eshoeve. Die werd geopend op de ‘Coming Out Dag’. Er waren toespraken en Denise Jannah, de beroemde jazz zangeres,  en drie koren zongen bij die gelegenheid.

Torso met vleugels

Voor het Midzomergracht Festival in Utrecht, een cultureel event voor de LHBT community (Lesbiennes, Homo’s, Biseksuelen en Transgenders) maakte Haydi speciaal iets met dit thema, een torso met vleugels en een kop die in een open rattenval staat. (Zie de tweede afbeelding). Haydi: ‘De vleugels staan voor engelen. In mijn optiek heeft ieder mens een engel, ook de LHBT mensen. Ik wens dat zij het leven licht mogen ervaren. Dat het leven niet te zwaar voor hen is.’

Met dit werk speelde ze ook met het ludieke, de kleurrijkheid en het flamboyante van de groep. ‘De kop in de openstaande rattenval heeft ook betekenis. Veel mensen hebben jarenlang gevangen gezeten in hun eigen gedachten en gevoelens. Als je er zelf voor openstaat, geeft dit niet alleen acceptatie van jezelf, maar draagt dat ook bij tot de acceptatie van jou door je omgeving.’

En hoe zit het met de borst die uitsteekt? ‘Daar heb ik snoepjes in gedaan. Dat staat voor de transitie ….  Van man naar vrouw en andersom. De snoepjes staan voor heerlijkheid. Met dit beeld speel ik dus met mannelijk- en vrouwelijkheid. Een speels object om de vrijheid en kleurrijkheid te vieren.’

Kalebas op het hoofd

Wat is haar sleutelwerk? ‘Ik weet niet of ik er echt een heb. Ik heb wel een beeld dat ik altijd meeneem naar exposities (afbeelding 4). Het is een kop met een kalebas op het hoofd, met prikkeldraad er omheen, en dichtgemetselde ogen. Het raakt me iedere keer weer. Hetzelfde zie ik gebeuren met het publiek.’

‘Het heeft iets sereens en iets heftigs tegelijk. In dit geval betekent het prikkeldraad niet zozeer gevaar, als wel bescherming. Zoals het prikkeldraad om de wei om indringers die het vee zouden kunnen aanvallen te weren. En het zorgt er ook voor dat de dieren niet weglopen. Kortom, het beschermt wat je dierbaar is. En dit werk is me heel dierbaar. Toen het beeld pas uit de stelling viel, heb ik gehuild.’

‘De dichtgemetselde ogen zeggen iets over mezelf. Ik heb er jaren over gedaan om m’n artistieke pad te omhelzen, terwijl mijn omgeving dat al jaren deed. Niet alleen m’n vader, maar ook een goede vriend die meer dan 25 jaar geleden me een schildersezel en verf kwam brengen, met de mededeling: ‘Ga dit nou maar doen, daar ben je goed in!’

Nu zie ik het meer dan ooit. Juist door m’n ogen te sluiten, naar binnen te kijken, diep in mezelf, zie ik daar van alles. En dat biedt inspiratie voor mijn werk, zonder precies te benoemen wat ik daar zie.’

Vrijheid

Kunst heeft haar dichter bij zichzelf  gebracht. ‘Door mijn kunst heb ik mezelf beter leren kennen. Kunst beleef ik vanuit een gevoel, zien, soms zelfs ruiken. Als ik las met het lasapparaat, als ik hout bewerk ruik ik de geuren van mijn kindertijd. De gelukkigste momenten van mijn leven. Het is een geweldig gevoel dat ik niet in woorden tot uiting kan brengen.’

Kan ze haar artistieke filosofie in een paar woorden benoemen? ‘Leven en laten leven. Daar wordt je gelukkig van. Door de vrijheid die ik gevoeld heb door een tijd naar het buitenland te gaan, is mijn werk gaan stromen. Diezelfde vrijheid is een voorwaarde om te bloeien in mijn werk. Ik leef. Door mijn werk raak ik mensen. Soms staan mensen met tranen in hun ogen bij mijn werk. Het is de kracht van de eenvoud die tot hen spreekt. En het is de schoonheid van de vorm die mij gelukkig maakt.’

Foto 1, 2,  5 Johan van Walsem, foto 3, 4, 6 en 7, Eveline van de Putte

http://haydicameron.com/ 

https://www.facebook.com/HaydiCameronArtist  

https://bit.ly/1PpfTLt 

Circa:
Nee

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 1