De wereld van de Utrechtse kunstenaar, 5 – Somsak Chaituch

Op Art Square Amsterdam zag ik enige grote, kleurrijke schilderijen met slingers en draaiingen erin. De kunstenaar stond ernaast. Hij heet Somsak Chaituch. Een week later zit ik in Amersfoort in een woonkamer met Somsak’s schilderijen aan de wanden.  

Somsak Chaituch (1967) is geboren in een klein dorpje in het noorden van Thailand. Hij groeide op te midden van een overweldigende natuur en een rijke cultuur, beide gevuld met warme kleuren. In  1995 kwam hij naar Nederland voor een kunstopleiding die hij begon met de basisopleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Na twee jaar vervolgde hij de bachelorsopleiding in de richting autonoom beeldende kunst en Somsak studeerde cum laude af in 2001. Bij zijn afstuderen ontving Somsak voor drie schilderijen de afstudeerprijs van de SBK Amsterdam-Osdorp.

Tussen Oost en West

Hij vervolgde zijn studie met een tweejarige masteropleiding aan het Dutch Art Institute ArtEz in Enschede en ook daar studeerde hij in 2003 cum laude af.  Somsak Chaituch: ‘Ik had goede docenten als Peter Struycken, Emo Verkerk en Rik Fernhout. Hele goede docenten. Vooral van Peter Struycken heb ik veel geleerd. Ik heb via hen ook geleerd van bekende kunstenaars, maar altijd met de mededeling hen niet te gaan nabootsen. We leerden origineel te zijn, een eigen identiteit te hebben.’

Die eigen identiteit van Somsak is nu overduidelijk. Tussen Oost en West noemt hij het. Aan Oost ontleent hij de warme kleuren en de decoraties, aan West de structuur en de strakke gebogen lijnen. Naast creatieve werken waar hij enkele kunstprijzen voor ontving, moest Somsak ook van de opbrengst kunnen leven. ‘Ik maakte daarom ook commerciële schilderijen van Boeddha en monniken voor Thaise restaurants bijvoorbeeld.’ In 2008 ontving hij vanuit de kunstwereld hier veel kritiek op: ‘Somsak heeft een mastertitel maar schildert alleen maar boeddha’s.’ Dit heeft hem veel verdriet gedaan en hij stopte met schilderen. Somsak opende een inmiddels goedlopende massagepraktijk om de kost te verdienen. 

Dreams

In november 2013 begon Somsak weer te schilderen, maar nu niet meer in opdracht. Als vanzelf ontstond zijn huidige stijl. De tekeningen uit 2004, net na zijn doctoraal examen, laten er al iets van zien. Somsak: ‘Ik vroeg me af, een massageschilderij, een schilderij waarin het gevoel vast te leggen is, is dat mogelijk? Ik ging zoeken op het internet en ik voelde mijn creatieve gevoel terugkomen. Ik begon met een olifant. Daar was ik enigszins tevreden over. Maar het kon beter, voelde ik.’  Met lange golvende lijnen ontstonden vervolgens diverse, prachtige schilderijen die ik nu in de huiskamer zie. Allerlei traditionele Thaise elementen duiken op. In zijn jeugd hielp Somsak bij de productie van traditioneel Thais houtsnijwerk en leerde zo de decoraties die hij nu schildert. De patronen op de jurken van zijn moeder komen terug in de abstracte landschappen. Ook zijn dromen verwerkt hij. In het schilderij Dreams duiken draken op. Somsak: ‘Ik voel een achtergrond van eeuwen. Al schilderend voel ik me draak worden.’ Hij laat me foto’s van de eerste versies van Dreams zien. Ik zie een schilderij met bomen met zwarte stammen en een gele wolkenlucht. Het schilderij blijkt diverse malen te zijn overgeschilderd om uiteindelijk te komen tot het drakenschilderij.  

Somsak: ‘Al schilderend ontdek ik dingen. Elk schilderij is eigenlijk een serie verschillende schilderijen. Met de elementen kan ik nieuwe doeken maken.’ Gelukkig heeft hij die versies gefotografeerd. Met een schilderij is hij nog bezig, het heeft met twee bij twee meter de grootste afmetingen van allemaal. Het is een zelfportret met hoed.

Melodie en ritme

Somsak: ‘Ik vraag me steeds af: hoe maak ik kunst tussen abstract en realistisch? Ik gebruik geen fotografische techniek, maar wil wel een herkenbaar onderwerp neerzetten op het doek. Belangrijk vind ik om een gevoel over te brengen.’

Als hij werkt, heeft hij altijd muziek aan: jazz en opera. De muziek zie je terug in de schilderijen, die hebben ook een melodie en ritme. Kleine kleuraccenten die herhaald worden, altijd beweging en veel decoraties. Veel rood, paars, geel en blauw. Weinig groen. Hij werkt met acrylverf, voor olieverf is hij allergisch. ‘Acrylverf droogt sneller en het is gezonder.’

Naar Bangkok

In 2014 ontving Somsak de Europe in Art prijs die werd uitgereikt door The European Biennial Paris met de opmerking: ‘Gekozen dankzij het grote talent dat blijkt uit uw prestigieuze oeuvre’. Somsak hoopt dat het helpt echt door te breken en dat hij van zijn kunst kan leven. In december 2014 is de prijsoverhandiging met tentoonstelling van een van zijn werken in Parijs. In januari heeft hij een tentoonstelling in een mooie ruimte in Amersfoort. Maar het liefst ziet hij zijn werk in een museum hangen.

Via Facebook is zijn werk in Thailand al enigszins bekend. Een belangrijke Thaise kunstenaar, even oud als Somsak, Vorasan Supap reageerde bij het zien van zijn werk: WOW! Prachtig! In april 2015 gaat hij met zijn partner Ton Beenen naar Thailand om daar te spreken over mogelijkheden het werk in een Museum op te laten nemen. Met een curator gaat hij praten, met Vorasan Supap, maar ook met het Nationaal Museum en MOCA Bangkok, het Museum of Contemporary Art. Somsak: ‘Alle topkunstenaars hangen bij MOCA. De oprichter van MOCA is een echte kunstverzamelaar en superrijk. Hij heeft ook goede contacten met de andere MOCA’s  in de wereld.

Somsak Chaituch tot slot: ‘Het leven is heel kort, maar een kunstwerk blijft. Een schilderij kan een paar honderd jaar, misschien wel duizend jaar en nog langer blijven. Op die manier blijft mijn handtekening bestaan: dit is Somsak.’

Photocredits: alle foto's gemaakt door Saskia Berdenis van Berlekom

http://www.somsakchaituch.com/                           http://bit.ly/2FkxXF6 

Circa:
Nee

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0