Surfen langs de parels van Den Haag

Wie even gaat googelen kan enkele websites over Den Haag vinden, maar een steekt daar met kop en schouder boven uit: http://historie.hdpnet.nl . Fraai van vormgeving, zeer informatief, veel foto’s en prenten, historische beschrijvingen van tal van straten, pleinen en parken in Den Haag en vele doorlinkmogelijkheden.

De man achter deze site is Chris Schram. Via het emailadres op de site was een afspraak snel gemaakt. Ik ontmoette hem op de afgesproken plek, de brug tegenover de Hoftoren.

Na een korte wandeling zegen we neer op het doodstille Muzenplein. Schram vertelt onder het genot van een kop cappuccino over het ontstaan van de site en zijn overige zeer Haags-gerichte activiteiten.

Waar woon je?

‘Ik ben in 1996 heel ziek geweest. Ik had kanker en als gevolg van een chemokuur kwam ik maandenlang mijn huis niet uit. Om toch iets om handen te hebben ging ik op internet snuffelen. Van lieverlee kreeg ik email en chatcontacten, ook of juist met mensen uit het buitenland. De vraag was dan al gauw: ‘waar woon je?’.

Soms werd er doorgevraagd, wilden ze meer weten over Den Haag. De vragen waren soms heel specifiek, ik kon daar niet zo een-twee-drie antwoord op geven. Ik ben er dieper op ingegaan en kwam er achter dat er heel weinig op het net te vinden was over onze stad. Dat was voor mij het sein om zelf een Den Haag website in het leven te roepen. Dat is een succes gebleken.’

Rondvaarten

‘Nu die site zo’n succes werd, kwam het plan in mij op om mensen per boot naar en langs die mooie plekjes te leiden. Ik had het er al eens met mensen van de Bierkade en de HTM over gehad om iets met die grachten te doen, er boten op te laten varen. Er werd dan – wat snel naar mijn smaak – gezegd dat het geen haalbare kaart was. De grachten zouden niet bevaarbaar zijn, maar dat blijkt erg mee te vallen.

De mensen van de Bierkade waren wel enthousiast. Met Peter Duijvesteijn (een van Adri’s broers) en Wilma van Leeuwen, die bij de Bierkade wonen, is de Rondvaart opgestart. In mei 2003 zijn we met de eerste rondvaarten begonnen. We varen met een zogeheten Kagenaar, een platte boot die onder lage bruggen door kan.'

Viaduct

'Je komt echt wel een heel eind over het water, al is er nog een obstakel. Achter het Prins Bernhard viaduct is een parkeerplaats voor zo’n tien auto’s aangelegd, die ligt zo’n twintig centimeter boven de waterspiegel. De boten kunnen daar niet onderdoor. Momenteel is het dus zo dat je anderhalf uur heen vaart, en bij dat viaduct moet je keren en ga je anderhalf uur terug langs dezelfde route.

Als ze die parkeerplaats nou zouden verhogen tot 100 centimeter: niet alleen voor de rondvaart, het zal meer schepen naar Den Haag lokken. Dan wordt het drukker op het water. Het is relatief gezien geen dure operatie, zeker niet als je ziet wat er de afgelopen jaren aan stadsvernieuwing is uitgegeven.

De website en de rondvaarten zijn eye-openers. Van 1 mei tot 1 september hebben we al ruim 5000 passagiers gehad. Een week van tevoren zijn we al uitverkocht, vandaar die tweede boot. We hebben al met huurboten gewerkt. We varen nu door de Haagse Singelgracht en het Verversingskanaal naar Scheveningen. Straks, als de tweede boot er is, gaan we ook naar Madurodam en het Westbroekpark.’

Stichting Ooievaart

‘De organisatie van de boottochten is in handen van bovengenoemde stichting. De gemeente steunt ons van harte. Ze waren daar erg enthousiast over het initiatief, niet in de laatste plaats mevrouw Engering zelf. We krijgen ook subsidie. Behalve een van de drie initiators ben ik zelf ook gids op de rondvaarten, ik heb zo’n megafoon om me verstaanbaar te maken.

Er zijn wekelijks enkele reguliere vaarten. Op vrijdag en zaterdag gaan we onder andere langs de Chinese buurt (Chinatown/’Het Lint’), de twee voormalige joodse buurten, de Stationsbuurt en City Mondial (Schilderswijk/Transvaal, de kleurrijke binnenstadswijken van Den Haag), de Avenue Culinaire met zijn verschillende exotische restaurants aan het water, de Koninklijke Stallen, de Denneweg, Smidswater (met daarachter het Lange Voorhout), het Malieveld en Nieuw Centrum (Resident en Hoftoren).

Gids

Kaartjes voor de rondvaart kun je bij de plaatselijke VVV krijgen. Je kunt ook als groep een of meer rondvaartboten huren. Leuk voor scholen, als onderdeel van de geschiedenisles. Maar ook leuk als je een receptie hebt, een vrijgezellenfeest of personeelsuitstapje. Het aardige is dat groepen zelf de vaarroute kunnen bepalen.

Een gids vaart mee om – desgewenst – uitleg te geven over de vele bezienswaardigheden. Dat kan ikzelf zijn, zoals ik al zei, maar er hebben zich meerdere vrijwilligers bij ons gemeld die op de boot gidsen.’

Weer terug naar de site: ‘Daar komen heel veel positieve reacties op. Ik zou hem wel een beetje moeten aanpassen, want momenteel verdwaalt men er een beetje. De geschiedenis van Den Haag vanaf 1800 moet er nog op, een interessante episode, want de laatste 200 jaar waren veelbewogen voor onze residentie. Ik heb het nog te druk met boottochten, maar straks ga ik weer aan de site werken.’

St. Jorisdoelen

Chris raakt helemaal enthousiast wanneer hij vertelt over de al dan niet verborgen schatten die Den Haag te bieden heeft, ook al heeft hij met lede ogen moeten constateren dat veel moois is afgebroken en wat er voor in de plaats is gekomen niet altijd de schoonheidsprijs verdiende.

‘Er is zoveel moois: het wapen van Den Haag al, en vooral de architectuur, de Jugendstil. En al die mooie classicistische gebouwen. Neem het Mauritshuis, Paleis Noordeinde, St. Jorisdoelen, Korte Vijverberg, het Rode Huis naast de Gevangenpoort. In Amsterdam was van oudsher minder ruimte om van die enorme gebouwen neer te zetten. Of neem de Prinsegracht, en de Boterwaag, hoe mooi dat niet is gerestaureerd.’

Bouwfraude in de Gouden Eeuw

‘Die Boterwaag’, zegt Chris, ‘dat was nog een van de eerste bouwfraudeaffaires. Vrij snel na het graven van de Prinsegracht werd besloten het Boterhuis te bouwen, waar handelaren boter verkochten. Dit gebouw bleek al snel te klein en men bouwde een groter gebouw dat nu de Boterwaag heet. Dat werd verkocht als een gebouw met diepe funderingen. Dat was in werkelijkheid niet zo, het is met een anker aan het naastliggende Luchtenburch bevestigd.

Luchtenburch heeft stevige fundamenten die dwars door de veenlagen heen gaan en rusten op het daaronder gelegen zand. Toen men het Boterhuis ging bouwen heeft men kosten bespaard door niet zo diep te graven, maar het Boterhuis eenvoudig ‘op te hangen’ aan Luchtenburch. De bewoners van Luchtenburch hebben dat naar alle waarschijnlijkheid nooit geweten. De fundamenten van dat huis zijn echter zo stevig verankerd in de grond dat ze het gewicht van het Boterhuis ook kunnen dragen. Er is tijdens de restauratie dan ook niets aan deze constructie gedaan.’

Jugendstil

‘Den Haag kent veel 19e eeuwse wijken in zeer chique stijl. Er is geen stad in Nederland waar je zo veel Jugendstil ziet, soms uitbundig, soms in details. Er worden ook Jugendstilwandelingen georganiseerd. Vooral in Duinoord en het Statenkwartier – tussen centrum en Scheveningen – vindt men veel ‘ Art Nouveau’. Aan de Laan van Meerdervoort, de Suezkade en in de omgeving van de Statenlaan staan enkele schitterende monumentale voorbeelden van die stijl. Beroemd is de brievenbus van Smidswater 26.’

Schatten

‘Nu begint men ook bij de gemeente te ontdekken wat een grote schatten er hier zijn. De schoonheid van de oude binnenstad, het vele groen van Clingendael, het Haagse Bos en de duinen, de zee en het strand. Den Haag kent talloze pareltjes.

En de diversiteit. Het Plein met zijn chique, het Buitenhof met zijn mengelmoes en de Grote Markt voor de alternatievelingen. Het zijn min of meer gescheiden sectoren. Het probleem met een kroegentocht door Den Haag is dat het te ver van elkaar ligt. Ik leer wel steeds meer mensen kennen, maar de meeste informatie komt toch uit boeken. Zoals van Swenke, in 1984 op 94-jarige leeftijd overleden.'

Simon Stevin

'In zijn boeken beschrijft hij wandelingen door de stad. Hij wijst daarin op wat er nog is en wat is verdwenen. Het zou leuk zijn om te zien wat er nu nog van over is. Wat zo aardig is als je op speurtocht gaat is dat je dingen tegenkomt die niemand nog ontdekt heeft. Zo las ik op een website over Simon Stevin dat men niet wist in welke stad hij was overleden. Ik ben er bij toeval achtergekomen.

Ik liep een keer door de Raamstraat, direct achter de Mediamarkt. Je loopt daar meteen door een 17e eeuws gebied. Opeens viel mij een medaillon op dat aan de muur is bevestigd. Daarop stond de tekst ‘Hier woonde Simon Stevin van … tot …’. Ik heb toen meteen gemeld dat ik achter de laatste woonplaats van Simon Stevin was gekomen. Voor de makers van de site over Simon Stevin was dat een openbaring!’

Stadsvernie(l)(uw)ing

‘Er zijn veel monumentale panden afgebroken de laatste decennia’ verzucht Chris. ‘Neem het Mozarthuis, een woning waar de grote componist tijdelijk verbleef. Afgebroken! Ik vind dat zo dom. Je had er een prachtig museum van kunnen maken. Het is een vorm van cultuurbarbarisme en ontkenning, puur uit onkunde.

Men begint zich de laatste tijd meer bewust te worden van wat Den Haag nog aan moois te bieden heeft. Neem bijvoorbeeld het Hofje van Wouw bij de Lange Beestenmarkt, met een mooie 17e eeuwse tuin met sinaasappel- en peertjesboompjes. Men is nu van plan om iets met de Schoolstraat te gaan doen, de panden daar terug te brengen in de 19e eeuwse stijl. Prima plan. Als je nu wandelingen organiseert via het Westeinde waar ook prachtige panden staan, zo naar de Grote Kerk en dan uitkomend bij de Schoolstraat, dan heb je weer een toeristische attractie erbij. Als straten een belang krijgen, betekent dat een echte promotie voor de stad.’

Autoluw

‘Of neem de Stille Veerkade, dat was ooit een hele mooie chique gracht. Het is mijn grote wens dat de Stille Veerkade weer water wordt en autoluw. Dan zijn de bewoners tevreden, daar ben ik van overtuigd. De huizen stijgen in waarde, wat ook goed is voor de middenstand en de veelkleurigheid. Je krijgt het effect van de omgekeerde olievlek. Autoluw betekent ook meer toeristen, dan kun je ook de Paviljoensgracht erbij betrekken met het beeld van Spinoza. Vandaar die rondvaarten.

Het is eigenbelang, want maak je die gebieden toeristisch aantrekkelijk, dan is het met de afbraak van huizen afgelopen. Dat zou zonde zijn, want weg is voor altijd weg.’

Chris kijkt uit over het lege Muzenplein waar de koppen cappuccino al een tijdje leeg staan. ‘De nieuwbouw zoals hier, het kan slechter, maar toch: ik mis de tierelantijntjes, de mooie details. De Muzentoren vind ik wel mooi, als een kasteeltoren rijst hij overal bovenuit. En de kiosk hiertegenover, die heeft ook wel iets. Maar voor de rest is het toch een vrij kaal plein.

Je kunt het nog wel mooier maken door meer moderne kunst in de openbare ruimte te brengen. Hier ligt een schone taak voor STROOM!’

www.willemsvaart.nl

foto: Chris Schram, Het wapen van Dordrecht 

 

Circa:
Nee

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 2