Pure Rubens in Boijmans

De tentoonstelling 'Pure Rubens' toont het grootste overzicht van Rubens' olieverfschetsen dat in de afgelopen 65 jaar is getoond. In de olieverfschetsen is de briljante toets van de meester zelf altijd aanwezig.

Museum Boijmans Van Beuningen bezit een zeer belangrijke collectie olieverfschetsen van Rubens. De verzameling is uniek voor Nederland en behoort tot de allerbeste ter wereld. 'Pure Rubens' toont de schilders ongekende verbeeldingskracht: het vermogen om steeds op andere manieren verhalen te vertellen, waarbij je als bezoeker wordt meegenomen en ondergedompeld.

Prado

Museum Boijmans Van Beuningen en het Museo Nacional del Prado in Madrid werkten samen om de mooiste werken bijeen te brengen. Ze tonen de hand van de meester in al zijn facetten en verraden zijn temperament: gretig, levendig, barok.

‘Rubens kon alles’, zegt Friso Lammertse, conservator oude schilder- en beeldhouwkunst van Museum Boijmans Van Beuningen. ‘Werkelijk alles lukte hem. En dat is in zijn olieverfschetsen ontzettend goed te zien. Ze tonen zijn werkwijze en zijn enorme plezier in het schilderen.’

Olieverfschets

Rubens bereidde zijn werken doorgaans voor met een schets van olieverf op paneel. Een verrassende materiaalkeuze, want wie schetst er nu met olieverf? Rubens was daarin niet de eerste, maar wel een cruciaal vernieuwer: niemand paste de olieverfschets op zo’n veelomvattende wijze toe als hij.

Dat hij veel belang hechtte aan die schetsen, bleek na zijn overlijden. Honderden olieverfschetsen had hij in zijn atelier bewaard.

Ze waren merendeels van hemzelf, maar hij bezat ook enkele schetsen van bewonderde kunstenaars als Titiaan en Tintoretto. Daarmee was hij de eerste die de kunsthistorische waarde onderkende. In later eeuwen nam de belangstelling voor Rubens’ olieverfschetsen, inmiddels geliefd als verzamelobject, alleen maar toe. Onder invloed van stromingen als het impressionisme werd het losse karakter van de schetsen steeds hoger aangeslagen, net als de duidelijk zichtbare toets van de kunstenaar.

Mooiste Rubens schetsen vanuit de hele wereld

Museum Boijmans Van Beuningen en het Museo Nacional del Prado in Madrid bezitten beide een unieke verzameling olieverfschetsen van Peter Paul Rubens. Al jarenlang bestaat de gezamenlijke wens om de mooiste werken uit beide collectie samen te brengen en aan te vullen met topstukken uit andere musea, zodat een uniek overzicht ontstaat.

De tentoonstelling 'Pure Rubens' vindt plaats in de grote Bodonzaal (1500 m2) van het museum. De tentoonstelling geeft voor heel even toegang tot de kamer waarin Rubens zijn meest persoonlijke werken bewaarde. De selectie schetsen uit beide musea wordt aangevuld met bruiklenen van over de hele wereld zoals de Metropolitan Museum of Art in New York, het Art Institute in Chicago, The J. Paul Getty Museum in Los Angeles, Museo Thyssen-Bornemisza in Madrid, The National Gallery in Londen en het Louvre in Parijs.

De vijfenzestig mooiste olieverfschetsen vanuit de hele wereld zijn te zien in Rotterdam. Door de medewerking van deze musea kan het hele werkoeuvre van Rubens (1605-1640) in deze tentoonstelling in volle glorie worden getoond.

God van de schilders

De ‘god van de schilders’, zo werd Peter Paul Rubens (1577-1640) door zijn tijdgenoten genoemd. Niet zonder reden: Rubens was één van de meest invloedrijke en succesvolle schilders van zijn tijd, met een ongekend hoge en gevarieerde productie. Landschappen, portretten, religieuze en mythologische voorstellingen, jachtstukken, ontwerpen voor titelpagina’s, poorten, praalwagens en wandtapijten – het ging hem allemaal even gemakkelijk af. 

Rubens was niet altijd voorbestemd om schilder te worden. Als jongen van goede komaf volgde hij de Latijnse school en diende hij enige tijd als page in adellijke kringen. Een wetenschappelijke en politieke carrière, in het voetspoor van zijn oudere broer Philip, leek voor de intelligente Rubens al uitgestippeld. 

Toch kiest hij in 1594 voor de schilderkunst. Rubens is dan net vijf jaar terug in Antwerpen. Zijn jeugdjaren heeft hij doorgebracht in Keulen, waar zijn ouders zich vestigden vanwege de godsdienstoorlogen in de Nederlanden. Vermoedelijk was vader Jan protestant; Rubens zelf zou, net als de rest van zijn familie, altijd overtuigd katholiek zijn. 

Rubens’ belangrijkste leermeester in het schildersvak is de Antwerpenaar Otto van Veen. Van hem krijgt hij een grote liefde voor de Italiaanse renaissance mee. In 1600 vertrekt Rubens naar Italië, waar hij acht jaar zal blijven. Zijn schilderkunst wordt sterk beïnvloed door de klassieke traditie, hij goed bestudeert, en de eigentijdse Italiaanse kunst waarmee hij in die periode in aanraking komt. 

https://www.boijmans.nl/

Datum:
8 september 2018 / 13 januari 2019
Type activiteit:

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0