Inleiding
BANKGEBOUW, voormalige Incassobank met directeurswoning en bovenwoning, gebouwd in 1938 in traditionalistische stijl naar het ontwerp van bureau Jan Gratama en Dinger. Het bankgebouw is overhoeks gesitueerd in een haakse bocht aan de Amsterdamseweg te Amstelveen.
Omschrijving
Het bankgebouw is op vlindervormige plattegrond symmetrisch opgebouwd uit een rechthoekig hoofdvolume van kelder en twee bouwlagen, afgesloten door een schilddak met zeeg en twee smallere zijvleugels van twee bouwlagen, afgesloten door een lagere vierzijdige steekkap met zeeg. Door middel van een gedeeltelijk horizontaal en gedeeltelijk met steekkap afgesloten verbindingslid van een bouwlaag, sluit het bankgebouw aan de belendende gebouwen aan. Het bankgebouw is opgetrokken in rode baksteen. Een rollaag markeert de plint. De dakschilden worden bedekt met zwarte Hollandse pannen en bevatten diverse dakkapellen. Het dak van het hoofdvolume heeft op beide nokhoeken een grote bolvormige vaas, bedekt met lood, en in het midden een toren. De toren bevat aan vier zijden een uurwerk, een geprofileerde houten kroonlijst en een puntdak met zeeg, bedekt met leien. Op de punt staat een windvaan op bol, bedekt met lood, met de letters: 'J B' en 'NOZW'. Op de nokhoek van het dak van de zijvleugels staat een grote vierkante schoorsteen, afgewerkt met sierbeton en bekroond door een smeedijzeren krulvormige bekroning. De houten dakkapellen met schuifvensters en roedenverdeling worden afgesloten door een fronton en zadeldak en geflankeerd door wangen. De zijden zijn bedekt met leien. De dakkapel aan de achterzijde wordt horizontaal afgesloten. Het houten hoofdgestel van het bankgebouw met fries en kroonlijst heeft een tandlijst. De vensters zijn voorzien van houten stolpramen met gedeeld bovenlicht of enkele ramen met bovenlicht, alle met meerruits-roedenverdeling. De lekdorpels zijn van sierbeton.
De voorgevel (ZO) heeft een breedte van vijf vensterassen. Op de middenas bevindt zich een ingangsportaal waarvan het dak dienst doet als balkon. Het portaal is opgetrokken op een plint en heeft speklagen van sierbeton. In de zijgevels van het portaal bevindt zich een enkel venster. Op de verdieping risaleert dit geveldeel iets. Openslaande deuren met bovenlicht maar zonder roedenverdeling, geven toegang tot het balkon dat omgeven is door een ijzeren balustrade. Aan weerszijden van de ingang zijn zowel op de begane grond als op de verdieping twee vensters met stolpramen aangebracht. In het geveldeel van de zijvleugels dat evenwijdig aan het hoofdvolume is geplaatst, is zowel op de begane grond als op de verdieping een enkel venster geplaatst; in het geveldeel dat overhoeks is geplaatst een venster met stolpramen. De toegangen in de overgangsleden (aan de rechterzijde is de deur origineel) worden overluifeld door een ver uitstekende houten luifel op houten stijlen waarboven zich een bovenlicht bevindt met decoratieve roedenverdeling. De toegang wordt geflankeerd door bakstenen pilasters op basement van sierbeton. De gevel wordt afgesloten door twee banden van sierbeton waartussen siermetselwerk. Het dak is bereikbaar via een deur in de zijvleugels. De dorpels, aanzetstenen en sluitstenen in de voorgevel zijn van sierbeton.
De achtergevel (NW) bevat een uitbouw van een bouwlaag, horizontaal afgesloten met lantaarn over de volle breedte van het bankgebouw. De overhoeks geplaatste vleugels hebben een deur met zijlicht en bovenlichten. De achtergevel van het hoofdvolume heeft een breedte van drie vensterassen. Op de begane grond bevat de middenas een hoog venster met zij- en bovenlichten. Het centrale bovenlicht heeft een decoratieve roedenverdeling. De middenas wordt geflankeerd door bakstenen lisenen. De vensters aan weerszijden van de middenas bevatten een stolpraam met gedeeld bovenlicht. De drie vensterassen op de eerste verdieping bevatten in oorsprong houten vensters met meerruits roedenverdeling.
Waardering
Het bankgebouw is van algemeen belang vanuit cultuur- en architectuurhistorisch oogpunt als gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een bankgebouw in traditionalistische stijl uit de eerste helft van de 20ste eeuw. Daarnaast heeft het bankgebouw ensemblewaarde vanwege de beeldbepalende situering in de haakse bocht aan de Amsterdamseweg te Amstelveen.
