Inleiding PAVILJOEN, vrijstaand gesitueerd nabij de barokke vijver midden in het Noorderplantsoen, gebouwd in 1930 in opdracht van brouwerij d'Oranjeboom ter vervanging van een oudere kiosk naar ontwerp van de Groninger architect S.J. Bouma in een stijl met kenmerken van de Amsterdamse School en 'De Stijl'. Omschrijving Het gebouwtje is opgetrokken op een in hoofdvorm rechthoekige plattegrond, maar de korte zijde aan de vijverzijde is geheel halfrond gesloten. Daar bevindt zich onder een luifel de toegang. Rondom is het gebouw geheel geopend met een metrum van grote vensters, waarboven een stevige daklijst het vlakgedekte bouwvolume afsluit. De plint onder de reeks vensters is gemetseld van baksteen. Eigenlijk bestaat het gebouwtje uit een rond een kern gebouwde erker, die aan de zuidzijde verder doorloopt dan aan de noordzijde. De kern bestaat uit een aantal delen, die kubistisch vormgegeven zijn. Het schoorsteenblok wordt aan twee zijden geflankeerd door blokvormige elementen, die lager zijn en hoge vlaggemasten dragen. Voor deze compositie is een lint van bovenlichten over het midden van de rondgaande serre gebouwd. Het slechts met enkel vensterreeksjes geopende achtergedeelte bevat de keuken. De wanden zijn bepleisterd en gedecoreerd met een ingegroefd abstract, lineair patroon. Waardering Paviljoen, zeer fraai vormgegeven in een stijl met kenmerken van de Amsterdamse School en `De Stijl' vermoedelijk naar ontwerp van S.J. Bouma, van algemeen belang vanwege zijn cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde, vanwege de architectonische kwaliteit van het ontwerp en vanwege zijn betekenis voor de sociaal-maatschappelijke geschiedenis van de stad Groningen met zijn oorspronkelijke recreatieve functie. Bovendien is het gebouw een belangrijk element door zijn situering aan een ellipsvormige vijverpartij in het Noorderplantsoen in Groningen.
Parken. Het in 1765 aangelegde Sterrebos (Hereweg ong.) is na de sloop van de Linie van Helpman in 1882 uitgebreid en veranderd in Engelse landschapsstijl naar ontwerp van L.P. Zocher. Op het noordwestelijke deel van de 17de-eeuwse vestingwallen is in 1882 naar ontwerp van J.G. van Beusekom en H. Copijn het Noorderplantsoen (Kruissingel e.o.) aangelegd in Engelse landschapsstijl. Naar plannen van J.A. Mulock Houwer zijn in het begin van de 20ste eeuw enkele toevoegingen tot stand gekomen. Uit 1905 dateert de vierkante muziekkoepel in jugendstil-vormen. Nabij de geometrische vijverpartij staat het in opdracht van brouwerij Oranjeboom in 1930 gebouwde parkpaviljoen (Kruissingel 1), naar ontwerp van S.J. Bouma met kubische elementen in de trant van De Stijlarchitect J.J.P. Oud. Het Stadspark (Concourslaan e.o.) werd vanaf 1913 aangelegd als volkspark voor de arbeidersklasse door de Vereeniging Het Stadspark. Het westelijke deel heeft een romantische landschappelijke aanleg naar ontwerp van L.A. Springer. Het oostelijke deel van het park heeft vanwege de later toegevoegde recreatieve elementen, zoals sportvelden en een renen drafbaan, een strakkere landschapsstijl gekregen. Na de oorlog is het park verder uitgebreid. Bij de entree van het oudste deel staat een fontein, die rond 1931 is omgebouwd tot een monument voor J.E. Scholten (†1918), vanaf het initiatief in 1909 de drijvende kracht achter het park. Sculpturen van A. Hesselink tonen onder meer een jongen en een meisje in sporttenue en renpaarden. Bij de grote, grillig gevormde vijver in het park staat het in 1926 naar plannen van Mulock Houwer opgetrokken stadsparkpaviljoen, aan de achterzijde recent voorzien van een glazen paviljoen. Verscholen in de bosschages staat een door beeldhouwer E.C.E. Colinet ontworpen bronzen beeld van de aartsengel Michaël in gevecht met de draak, geleverd door de Compagnie des Bronzes Bruxelles in 1883 aan W.A. Scholten en rond 1930 in park geplaatst.
