De Haagse Ambassade: de Afvaardiging Wallonië-Brussel

Niet alleen Vlaanderen is vertegenwoordigd in Nederland, maar ook het Waals Gewest en de Franse Gemeenschap van België. Dat is het geval sinds 2012. Daarnaast hebben we in Den Haag de federale Belgische Ambassade, waar beide afvaardigingen deel van uitmaken.

De Afvaardiging Wallonië-Brussel is gevestigd in een pand aan het Lange Voorhout vlak bij het Tournooiveld, dat gedeeld wordt met de Waalse Economische en Handelsvertegenwoordiging (AWEx). Marc Clairbois, de algemeen afgevaardigde van Wallonië–Brussel, die het geheel heeft opgezet, ontvangt mij in zijn ruime kamer. Daarnaast is ook zijn Nederlandse medewerker Math Reumers aangeschoven.

Culturele Hoofdstad van Europa

Clairbois vertelt over Mons/Bergen, Culturele Hoofdstad van Europa 2015. “Dat was succesvol. Over het gehele jaar 2015 waren er ongeveer 2 miljoen bezoekers. Mons had tot dit jaar zijn naam als culturele stad nog niet echt gevestigd. Leeuwarden, Europese culturele hoofdstad in 2018 is er ook een voorbeeld van. Als je het goed doet, zoals bij Mons het geval was, zet je je als stad op de culturele kaart van Europa. We gaan onze ervaringen met Leeuwarden uitwisselen. De steden hebben een aantal dingen gemeenschappelijk, onder het andere het inwonertal van circa 100.000.”

Er was de tentoonstelling Van Gogh in de Borinage/ de geboorte van een kunstenaar. Het werd door bijna 200.000 mensen bezocht. Clairbois: “In het begin van zijn werkzame leven was Van Gogh een periode predikant. Twee jaar zat hij in de Borinage, een industriële streek vlakbij Mons. Daar begreep hij dat zijn toekomst in de kunst zat. Hij ontstond als het ware als kunstenaar. Hij heeft er in twee huizen gewoond. Het eerste was al hersteld en het tweede is in het kader van Mons 2015 gerenoveerd.”

Op cultureel gebied is er meer. Al twintig jaar wordt de ene mooie film na de andere afgeleverd. Denk bijvoorbeeld aan de successen van de broers Dardenne. Op dit moment krijgt Le Tout Nouveau Testament van Jaco Van Dormael goede kritieken. Marc Clairbois: “We hebben veel regisseurs. Nogal wat films die in Wallonië gemaakt worden, draaien ook in het buitenland. Dat is cultureel goed én economisch goed. De ontwikkelingen zijn ook in gang gezet door het Belgisch Tax Shelter voor film. Wallonië is, ook daardoor, een geliefde streek om films te draaien. Het IDFA in Amsterdam had vijf Franstalige Belgische films op het programma staan, één deed er mee voor de prijzen. Een bilateraal akkoord voor nauwe samenwerking met Nederland voor filmcoproductie is zo goed als gereed. Het hoeft alleen nog ondertekend te worden. Op het afgelopen Nederlands Film Festival in Utrecht was er al een meeting van Nederlandse en Waals/Brusselse filmproducenten.”

Als gevolg van het culturele hoofdstadjaar heeft Mons ook gedacht over de toekomst. “Vijf musea zijn hernieuwd of gecreëerd, twee muziekzalen zijn hersteld. Een specifieke stichting is actief om deze investering in de culturele infrastructuur ook de komende jaren te benutten, onder andere binnen het netwerk van Europese culturele hoofdsteden.”

Le bouchon de Lanaye

Langzaam komt Wallonië terug op het toneel. Het was wat weggedrukt door de sterke band van Nederland met Vlaanderen, maar Nederland ontdekt weer dat het een directe buur heeft met gemeenschappelijke belangen. Een voorbeeld daarvan is de sluis van Lanaye / Ternaaien die samen met de Trilogiport op 13 november geopend werd door Koning Filip, samen met de Nederlandse Minister Melanie Schultz van Haegen, Waals Minister-president Paul Magnette en de Waalse Ministers Jean-Claude Marcourt en Maxime Prévot. “Hét fysieke bewijs dat Nederland en België / Wallonië buurlanden zijn. Al jaren was er sprake van le bouchon de Lanaye, de stop van Ternaaien. Er waren drie kleine sluizen, wat te weinig was voor het scheepsvervoer. In 1993 werd besloten dit aan te pakken. Nu is de sluiscapaciteit verviervoudigd, van 2500 naar 9000 ton. Het is van groot belang voor Luik als binnenlandse haven. Luik staat als nummer drie op de lijst van Europese binnenlandse havens, na Duisburg en Parijs. De stad ambieert een rol ten opzichte van de havens van Rotterdam en Antwerpen. Daartoe wordt er gezorgd voor extra opslagcapaciteit van containers in Trilogiport, een nieuw terrein in de Luikse haven, bereikbaar via spoor, water en autowegen.”

Biotechnologie

Marc Clairbois: “De economie is onze eerste prioriteit. Enkele jaren geleden ontwierp de Waalse regering het Plan Marshall, naar analogie van het economische stimuleringsplan na de Tweede Wereldoorlog. Er werden zes prioritaire sectoren gekozen: logistiek, biotechnologie, groene technologie, agro-food, aerospace en mechanische engineering. Nederland is voor ons belangrijk als exportland, het staat op de derde plaats na Frankrijk en Duitsland, we exporteren naar Nederland voor 3,5 miljard euro. Van de andere kant exporteert Nederland naar ons voor 4,6 miljard euro. De export van Nederland naar Wallonië is dus groter in omvang dan de Nederlandse export naar grote landen als Brazilië, Japan en India. Sowieso gaat 70% van de export uit Wallonië naar Europa.”

Daarnaast investeert Nederland in Wallonië, het staat op de zevende plaats van buitenlandse investeerders. Begin 2015 bezocht de Waalse Minister-president Magnette zijn ambtsgenoot Rutte in het Catshuis, en daarnaast was er een bezoek aan burgemeester Aboutaleb van Rotterdam. De rondgang van Paul Magnette voerde ook langs het Leidse biotech bedrijf Pluriomics dat een productiefaciliteit bij Charleroi van vier miljoen euro gaat neerzetten ten behoeve van stamceltechnologie. Clairbois werkt op economisch gebied nauw samen met de handelsattaché, Rodrigo dos Santos (AWEx), met wie ik ook even kennismaak. Het Waals agentschap voor export en investeringen (AWEx) beschikt over een groot netwerk met een 100-tal attachés over de wereld.

De Francophonie

Marc Clairbois vertegenwoordigt zowel het Waals Gewest als de Franse Gemeenschap van België, ook wel Fédération Wallonie-Bruxelles genoemd. Clairbois: “De Gewesten in België corresponderen qua grondgebied niet helemaal met de Gemeenschappen, daarom lijkt het Belgisch federalisme soms wat ingewikkeld. Er zijn drie gewesten: het Waalse, het Brusselse en het Vlaamse. Daarnaast bestaan er drie Gemeenschappen: de Franstalige, de Duitstalige en de Vlaamse. Eenvoudig gezegd gaan de Gewesten gepaard met grond en de Gemeenschappen met bevoegdheden als taal, cultuur, onderwijs en media. In het tweetalige Brussel zijn dus zowel de Franstalige als de Vlaamse Gemeenschap bevoegd. Tot de bevoegdheden van de gewesten horen zaken als woningbouw, economie, buitenlandse handel, transport, mobiliteit, milieu, landbouw en ruimtelijke ordening.”

Axel Buyse is de Vlaamse evenknie van Clairbois. Beiden maken, met Chris Hoornaert, de Belgische ambassadeur, deel uit van de diplomatieke missie van België in Nederland. Clairbois: “Het netwerk van Wallonie-Bruxelles International, bestaat uit een 20-tal diplomaten, waaronder ikzelf. Oorspronkelijk, vanaf het eind van de jaren tachtig, was onze vertegenwoordiging in het buitenland vooral verbonden met de francophonie. Er zijn afgevaardigden in Quebec, Kinshasa (met cultureel centrum), Dakar/Senegal, drie Maghreb-landen, maar ook in Warschau, Praag, Boekarest, Genève, Brussel/Europese Unie, Parijs (eveneens met cultureel centrum), Berlijn, Santiago de Chile, Peking en Hanoi. Meestal gaat het om één diplomaat, vaak vergezeld van een commercieel attaché, maar in Parijs en Kinshasa zijn er twee diplomaten.”

Taaldiversiteit

Den Haag is de zesde post van Clairbois. Hij begon in Praag, in 1992 en zat daarna in Hanoi, in Dakar, maakte een tussenstop in Brussel, en werd vervolgens gedetacheerd in het kabinet van Abdou Diouf, Secretaris-generaal van de Francophonie in Parijs en de voormalige president van Senegal. Na een verblijf in Genève, is hij sinds 2012 in Den Haag op post. Officieel blijft hij hier tot de zomer. Hij ervaart zijn Haagse jaren bijzonder positief. “Het is aangenaam hier, en interessant met Den Haag als stad van internationaal recht en vrede.”

Het is niet vreemd dat als je twee jaar op het hoofdkantoor van de Francophonie in Parijs hebt gezeten dat de Franse taal je aan het hart gaat. “Maar niet alleen de Franse taal, het gaat om taaldiversiteit. De laatste 15 à 20 jaar zijn er in Wallonië veel inspanningen gedaan om het onderwijs van vreemde talen te verbeteren. Er was gebrek aan kennis van onder meer de Nederlandse taal, toch een van de talen van België.”

De laatste twintig jaar is een groot project Tweetalige scholen in Wallonië en Brussel ontwikkeld. Er doen scholen in het basisonderwijs aan mee die een vreemde taal erbij geven en er zijn tweetalige scholen in het voortgezet onderwijs. Vaak is het een vak als biologie, aardrijkskunde of geschiedenis dat in een vreemde taal wordt gegeven. Er zijn circa 250 van die tweetalige scholen. 70% heeft de keuze gemaakt voor de Nederlandse taal. Clairbois: “Een groter deel van de jonge generaties heeft daarmee voor een tijdje meertalige lessen gevolgd. In de toekomst hebben we daardoor meer mensen met een behoorlijke kennis van de Nederlandse taal. Dat is van belang met betrekking tot Vlaanderen en natuurlijk ook Nederland.”

Versterkt Frans

In Nederland blijken 130 tweetalige scholen te zijn. 128 daarvan geven naast Nederlands les in de Engelse taal, twee geven er Duits en geen enkele gaf er tot voor kort Frans als extra taal. “We hebben daarom een pilot gestart op een Nederlandse school en wel het Porta Mosana College in Maastricht, ook door de historische betrekkingen van Wallonië met de Nederlandse provincie Limburg. Op zowel HAVO als VWO volgen leerlingen van het tweede tot het vijfde leerjaar op vrijwillige basis het vak versterkt Frans. Deze lessen geven toegang tot het examen DELF, een internationaal erkend diploma voor vaardigheid in Frans. Vanaf dit jaar worden er lessen in het vak geschiedenis en culturele vorming in het Frans gegeven. Er is een speciale coördinator in Maastricht gedetacheerd, Jacqueline de Prins, die de nodige ervaring op het terrein heeft. Ze is al vanaf 2013 in Maastricht actief, eerst met versterkt Frans. Het is de bedoeling dat na enige tijd Nederlandse leraren het voor hun rekening gaan nemen, waarbij zij op de achtergrond ondersteuning kan geven.”

Ook voor jonge Nederlanders is het van belang dat zij naast Nederlands niet alleen Engels beheersen. “Duits is voor hen belangrijk, en ook Frans. Ze kunnen er beroepsmatig van profiteren, gezien het Frans een buurtaal is, maar bijvoorbeeld ook bij instellingen van de EU en de Verenigde Naties en vele andere organisaties. Hier in Den Haag bijvoorbeeld bij tal van internationale instellingen op het terrein van recht en vrede en bij organisaties op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Het Platform Onderwijs 2032 onder leiding van Paul Schnabel, voormalig directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau, is in Nederland bezig met een plan voor onderwijs op de middellange termijn. Het zou goed zijn als het belang van taalbeheersing daar onderdeel van uitmaakt.

De taaldiversiteit in Nederland en de daar gevestigde internationale instellingen is trouwens een van de kwesties die de Groupe des Ambassadeurs Francophones (GAF) in Den Haag met veel interesse opvolgt. De heer Clairbois is co-voorzitter van deze groep.

Toerisme

We zijn bij ons laatste onderwerp aangekomen: het toerisme. De Nederlanders vormen de grootste groep buitenlandse toeristen in Wallonië. Ze zijn graag in de natuur en appreciëren het ‘groene toerisme’. Ikzelf fietste ooit op weg naar Bourgondië over fietspaden die waren aangelegd op voormalige spoorlijnen. Er blijkt nog steeds gewerkt te worden aan dit RAVeL netwerk, waarbij niet alleen van oude spoorwegen fietspaden worden gemaakt, maar ook van jaagpaden langs rivieren en kanalen. “Het Waals Gewest investeert om de fietspaden en het netwerk verder te ontwikkelen. Het jaar 2016 zal dan ook in teken staan van het fietstoerisme: “l’année du vélo”. En als de Nederlanders nog vragen hebben: ze kunnen altijd terecht bij een specifiek bureau in Amsterdam met al hun vragen op het gebied van toerisme in Wallonië en Brussel.”

Foto 1: Marc Clairbois, 2: Façade Afvaardiging Wallonië-Brussel aan het Lange Voorhout, 3: Expo Van Gogh in Mons, 4: Filmproducenten uit NL en W-B in Utrecht, 5: Affiche film “Le tout nouveau testament”, 6: Opening van de sluis van Lanaye (v.l.n.r. Ministers Schultz van Haegen, Marcourt, M-P Magnette en Koning Filip), 7: Ontmoeting Rutte – Magnette, 8: Kaart Gemeenschappen en Gewesten, 9: Logo Wallonie-Bruxelles International, 10: Foto RAVeL netwerk in de Hoge Venen, 11: Logo Wallonie-Bruxelles La Haye

Circa:
Nee

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0